Eğitim genel olarak bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı ve istendik davranış değişikliği meydana getirme süreci olarak tanımlanır. Peki bu tanıma bakıp eğitim sistemimizi düşündüğümüzde sürecin ne kadar farkında olduğumuzu görebiliyor muyuz? Tanımda yer alan kendi yaşantısı yoluyla fark ettirme sürecini ne kadar uygulayabiliyoruz? Yoksa genellikle dikte etme yolunu mu? tercih ediyoruz. İşte bu noktada verdiğimiz eğitimin bireyin kendi yaşam tecrübeleriyle ne kadar örtüştüğünü tartışmaya açmamız gerekiyor kanımca. Elbette karşımızdaki topluluğun sahip olduğu öz değerler, öz nitelikler öncelikle bir ölçmeye tabi olabilir. Eğer bu nitelikler konusunda bireylerle bir çalışma yapılmazsa çevresel ve içsel uyaranlar bu değerleri olumlu veya olumsuz yönde pekiştirmeye devam edecektir.
Öğretmenlerin bu konuda yaptıkları gözlemler öğrencilerin geliştirilmesi gereken yönleri hususunda fikir verici olabilir. Aileden ve çevreden gelen uyaranlar bireylerde duygulanım yaratır. Eğer bu duygulanımlar kontrol altına alınamazsa o zaman öfke patlamaları, kaygı bozuklukları, depresyon gibi sıkıntılar ortaya çıkabilir. Bu noktada yapılması gereken en önemli şey bilişsel süreçlerin geliştirilmesidir. Eğer birey bilişsel süreçlerini zenginleştirebilirse duygu kontrolü sağlayabilir. Duygu kontrolünün sağlanması düşüncenin iyileşmesine sonrasında yeni davranışlar geliştirilmesine sebep olur.
Baktığımız zaman öncelikle öğrencilerin uyaranlar karşısında bedenlerinde meydana gelen fizyolojik değişimleri bilmeye ihtiyacı vardır. Aslında bu durum her kademedeki birey için gereklidir. O halde bu bilgiler derslerde konu olmalı ve öğrencilere duygu kontrolü aktiviteleri yapılmalıdır. Bu aktiviteler ders öğretmenlerinin eşliğinde rehberlik hizmetleri tarafından yürütülebilir. Ayrıca gerçekleştirilecek öz değer çalışmaları bireylerde farkındalık yaratmaya aday olacaktır. Kişiler yazımızda konu olan birey olma davranışını gösterebilmek için bu tarz aktivitelere ihtiyaç duymaktadır. Asıl bundan sonra birey olma yolculuğunda adımlar atacak kişi için bilişsel süreçlerin desteklenmesi sağlanabilir. Özellikle bu süreçte kişilerin kendileri olma sebebiyle taşıyacakları amaçsal süreçlerin belirlenmesi gereklidir. Çünkü her bireyin kendiliğinden gelen özünün sahip olduğu yaşam amacını keşfetmesi ve ideasını oluşturması süreci böyle başlayabilir. Kendine lider bireylerin yetişmesinde bu bilişsel süreçlerin geliştirilmesi önem arz eder. Bu süreçte elbette beyin kas gibi geliştirilmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu amaçla hafızanın geliştirilmesi, odaklanma sorunlarının çözülmesi, algının yeniden biçimlenmesi için çeşitli aktivitelerin yapılması gereklidir. Sonrasında bilişsel süreçlerin zenginleşmesi kişiye amaç belirleme özgürlüğü tanıyacaktır. Çünkü duygularını kontrolünü iyi yöneten bireylerin önündeki süreçte daima düşüncenin yönetimi arkasından davranış değişimi gerçekleşecektir. Böylece varlık olarak amaca dönüklüğünü hatırlayan zihinler kendi idealarının peşinden gidebilecektir.
Eğitimde idealar sorunu ele alındığında kişinin amaca dönük olması sonrasında onu 21.yüzyıl gereklilikleri ve Milli Eğitim Bakanlığının amaçlarıyla örtüştürecektir. Bu sayede başlayan bilgelik yolculuğu kişiyi doğayla yeniden buluşturacak ve diğerine katkı yapmaya sürükleyecektir. İyi ideasının tesisi ise ancak bu şekilde gerçek olacaktır. Bu bireylerin oluşturduğu toplum bizi evrensel düzeyde diğer toplumlarla daha iyiyi tesis etmeye götürecektir.
O halde tam da bu noktada sahip olduğumuz yaşamsal süreçlerin bize kazanç sağlaması için kişilerin kendilerine yönelik çalışmalar yapılması gerekir. Böylece bu deneyimsel rehberliğin bizi birey olma yolculuğumuzdaki amaçlarımızı edinmeye sürüklemesi de mümkün olacaktır. Kendi ideasının peşinden gidecek olan bireylerin dönüşümü de evrenin dönüşümüne hizmet edecektir.
