Bu yıl Liselere Giriş Sınavı ile Bursluluk ve Yatılılık Sınavları Ramazan ayına denk geldiği için öğrencilerden ve birkaç veliden sınav günü oruç tutup tutmamaları konusunda soru soranlar oldu. Ben de bu ikilemin öğrencilerde ibadet ve gelecek kaygısı arasında stres ve çatışmaya neden olacağını düşünerek bu konu hakkında yazı yazmak istedim.
Ramazan orucu akıllı, ergenlik çağına ulaşmış ve oruç tutmasına engel bir mazereti olmayan kadın ve erkek her Müslümanın üzerine farz, İslam’ın üçüncü şartı olan bir ibadettir. Oruç, niyet ederek tan yerinin ağarmaya başlamasından itibaren güneş batıncaya kadar yeme içmeden uzak durmaktır. Allah (cc) emirlerini gücü yetenlere buyurmuş, gücü yetmeyenleri ise emirlerini yapmaktan affetmiştir. Ramazan ayında oruç tutmakla mükellef olanlardan ancak hasta olanlar, seferi bulunanlar ve ağır işlerde çalışanlara sonradan kaza etmek ya da fidye vermek şartıyla oruç tutmama ruhsatı verilmiştir. Bu hafta sonu sınava girecek 14–15 yaşlarında olan 8. Sınıf öğrencilerimiz akil baliğ olmuşlarsa oruç ibadeti üzerlerine farz, olmamışlarsa değildir.
Eğer bu öğrencilerimiz Ramazanın ilk gününden itibaren sınav gününe kadar oruç tutmuşlarsa sınav günü tutmamak onlarda bir uyum sorununa neden olabilir. Çünkü geriye dönük 15–20 gün boyunca kahvaltı yapmadan okula giden öğrencimiz o gün oruç tutmayıp kahvaltı ettiği takdirde vücut buna farklı tepkiler verecektir. Benim önerim geriye dönük oruçlarını tutarak gelen öğrencilerimiz, sınav saati de sabah olduğu için oruç tutmalarının herhangi bir mahsuru olmayacağı gibi faydalı olabileceğidir. Yani bana göre sınava oruçlu gidilebilir. Çünkü sınav gününe kadar oruç tutmuş bir öğrencimiz o gün tutmadığı takdirde bedeni bu yeni duruma uyum sağlamaya çalışacaktır. Bu uyum süreci tabii evde değil sınav salonunda farklı tepkilere neden olacağı için stresin de etkisiyle olumsuz sonuçları olabilir. Bu stres oruçlu olduğu için değil oruçlu olmadığı zaman da yaşanabilecek bir duygudur. Bunun yanında hissettiğimiz normal açlık ile oruç tutarken hissettiğimiz açlığın aynı açlık olmadığını düşünüyorum. Oruçlu değilken sürekli bir şeyler atıştırıp yeme isteğini kontrol etmekte daha çok güçlük yaşamaktayız.
Bunun yanında oruç tuttuğu takdirde zorlanacağını düşünen adayların kazaya bırakmasına ruhsat verilmiştir. Ben de bu nedenle sınava oruçlu girme ya da kaza yapma seçimini adaylara bırakmak istiyorum. Bu kararı alırken öğrenciler, anne baba desteğine ihtiyaç duyarlarsa, anne babalar çocuklarının oruç tutmak konusunda kararlı olmadığını düşünüp o günkü oruçlarını kazaya bırakmalarını tavsiye edebilirler. Selam ve dua ile.