Tasarım Odaklı Düşünme Nedir?
Tasarım odaklı düşünme ilk duyulduğunda kulağa karmaşık gelebilir ancak özünde, problemleri çözmenin iyi bir yoludur. Tasarım odaklı düşünme çocukları eleştirel ve yaratıcı düşünme yeteneği ile güçlendiren bir zihniyet ve süreç olarak tanımlanabilir. Yaratıcı ve eleştirel düşünme becerileri, sorunların nasıl çözüleceğini ortaya koyarken her zaman çok önemli beceriler olmuştur.
Tasarım Odaklı Düşünmede 5 Kural
1. Sorunu Belirle
Tasarım odaklı düşünmenin ilk adımı problemi oluşturmaktır. Bu sadece öğrencileriniz için geçerli olan küçük bir sorun ya da çevredeki büyük ölçekli bir sorun olabilir. Öncelikle öğrencilerinize kendisi ya da çevresiyle ilgili hangi problemleri gördüklerini sorabilirsiniz. Daha sonrasında bütün ortaya atılan problemleri tahtaya yazabilirsiniz. Hatta bir zihin haritası oluşturabilirsiniz. Alternatif olarak zihin haritası oluşturmak için Popplet ve Mindmeister gibi dijital kaynaklar da kullanılabilir. Öğrencileriniz çözmek için çalışacakları probleme oy verebilirler ya da ortak problemi ele alabilirler. Ancak rehber konumunda olan bir öğretmen olarak, bu projenin uzunluğunu belirlemeniz gerekecektir: iki saatlik bir proje olabilir veya tüm dönem boyunca devam edebilir. Ayrıca öğrencilerin tek başlarına mı yoksa gruplar halinde mi çalışacaklarını belirleyebilirsiniz.
2. Beyin Fırtınası Yap
Artık sorun belirlendiğine göre, öğrencileriniz diğer öğrencilerle görüşmeler yaparak beyin fırtınası sürecine başlayabilirler. Öğrenciler bu aşamada sorunun nasıl çözüleceği konusunda beyin fırtınası yaparlar. Beyin fırtınası sırasında her düşünce çok değerlidir ve bir kenara not edilmelidir. Öğrenciler tüm fikirleri yazarlarsa daha iyi çözümler üreteceklerdir.
3. Tasarım Yap
Öğrencileriniz beyin fırtınası sonucunda çözümlerine ulaştığında tasarım yapmaya başlayabilirler. Tasarım şekilleri yaş grubunuza uyacak şekilde özelleştirilebilir. Küçük çocuklar çizebilir, daha büyük olanlar görsel bir dijital sunum oluşturabilir veya 3 boyutlu bir prototip tasarlayabilirler.
4. Sunum Yap
Bir tasarım oluşturulduktan sonra, öğrencileriniz tasarımlarını akranlarına, diğer gruplara veya sınıfa sunmalıdır. Sunum kısmı geri bildirimle sonuçlandığından kritik bir bölümdür, bu da daha fazla iyileşmeye yol açacaktır. Unutmayın ki geri bildirim her zaman besler.
5. Yeniden Tasarım Yap
Geri bildirimlere dayanarak, tasarımın bazı bölümlerinin değiştirilmesi gerekebilir. Tasarım düşüncesi döngüseldir ve çözümü geliştirmeye devam etmek için her zaman geri bildirimlere ihtiyaç duyar. İyi bir tasarımın genellikle birden fazla cevabı vardır. Bu yüzdendir ki siyah beyaz televizyonları artık kullanmıyoruz. Ayrıca ünlü bilim insanı Edison’un başarısızlık ve ampulü icat etme konusundaki sözünü düşünün: ‘Ben hiç başarısız olmadım. Sadece başarısızlıkla sonuçlanan 10.000 yöntem buldum.’
Öğrencileriniz sunum sonrası iyileştirilebilir yorumlar sonucu ya da sorunun tam olarak çözüme ulaşmaması durumunda zaman izin verirse, öğrencileriniz bu geri bildirimi alıp beyin fırtınası aşamasına geri dönebilirler. Asıl besleyici olan kısım ise burası olacaktır.
Tasarım Odaklı Düşünmenin Faydaları
- Tasarım odaklı düşünme, öğrencilerimizin öğrenme için derin bir amaç geliştirmesine yardımcı olmanın etkili bir yoludur. Öğrencilerimizin başlıca sorunlarından biri, okulda öğrendikleriyle gerçek hayatın hiçbir ilgisini görmemeleridir. Sahi öğrencileriniz ‘Bunları gerçek hayatta nerede kullanacağım?’ diye kaç kez sordu? Öğrenciler tasarım düşüncesine girdiklerinde, ilgilerini çeken gerçek dünya sorunlarıyla mücadele ederler ve amaç belirginleşir.
- Tasarım odaklı düşünme, öğrenmeyi canlı, etkileşimli ve eğlenceli hale getirir.
- Tasarım odaklı düşünme, öğrencileri problem çözme, iş birliği, merak gibi 21. yüzyıl becerilerini kazanmaya hazırlar. Bunlar, öğrencilerimizin gelecekteki işlerinde başarılı olmaları için ihtiyaç duydukları becerilerdir.
Kısacası öğrenciler tasarım odaklı düşünme sürecini etkili bir şekilde yaşadıklarında, daha iyi sorular sormayı, fikirler üretmeyi ve filtrelemeyi öğrenir. Neyin işe yarayıp neyin işe yaradığını keşfetmek için çözümlerini prototipleme konusunda birden fazla girişimde bulunurlar.