Tolstoy’un eğitim yaklaşımlarını ifade etmeye çalıştığım üçüncü ve son yazımız ile seriyi bitirmiş olacağım. Büyük düşünce insanı olan Tolstoy eğitimle ilgili düşünceleri ve eğitimle ilgili yaptıkları ile çok yakından incelemeye değer bir ilim erbabıdır. İlk iki yazımda hayatından bir kesit, eğitime dair eleştirileri ve kısa da olsa çözüm önerilerinden bahsetmeye çalışmıştım. Bu yazımda da özellikle öğretmenlere ve öğretmenlikle ile alakalı fikirleri ve buna dair analizleri bulacaksınız. Aslında Tolstoy yaşadığı dönemde eğitim sisteminde birçok uygulamaya dair eleştirileri olan bir yazar ve düşünür. Örneğin denetimlere, sınav sistemine öğretmen ve buna bağlı öğretme yaklaşımlarına itirazları var. Kitapta dikkatimi çeken, önemli bulduğum kısımlar ve bu kısımlara dair düşüncelerime gelecek olursak:
“Öğretmenlik mesleği çok kutsal bir sorumluluk taşır ancak bu, samimiyetten uzak bir akılcılıktan ziyade duygularla bir araya getirilmelidir. Çünkü bir Öğretmen, çocukların gözlemledikleri ve sonrasında bütün insanlığa mal ettikleri çıkarımlarda bulundukları en yakın ilk kişidir. Ve bu ilk kişi insani hislerle ne kadar donatılmışsa, bu gözlemler o kadar zengin verimli olur. ” Öğretmen denince duygularla bezenmiş samimiyet ve insani hislerle donatılmış birey vurgusu dikkat çekiyor. Öğrenme ve öğretme deneyimlerle sürekli değişen ve gelişen bir süreçtir. Bu süreç bir takım ideolojik sınırlarla sekteye uğratılmamalıdır.” Eğitimcilerin gelişimi yargılamaması ve zorlamaması fakat çocuklara kendi doğal, geçek ve güzel benliklerini yeniden keşfetmelerine izin vermesi gerekir. Bu şekil verme sanatına benzer. İyi bir heykeltıraş dengeli, güzel bir heykel çıkarmak için çamuruna bir şeyler ekler ve çıkarır. Kötü bir heykeltıraş daima daha fazla materyal ekler. Tecrübe ile sürekli değişen öğrenme öğretme sürecinin temel unsuru öğrencilere kendi doğal, gerçek ve temiz benliklerini keşfetmelerine müsaade etmektir. Sadece yol göstererek az müdahale ile gelişim takip edilmelidir.
Her bir öğrenci farklı talepler ileri süren ayrı bir karakteri temsil eder. Bu sebeple öğretmenin görevi, öğrencilere öğrenme sürecini kolaylaştıracak bir dizi öğrenme stratejileri sunmaktır. Aslında günümüzde sık kullanılan bireyselleştirilmiş eğitim çağrışımı da yapıyor. Öğretmen sürekli kendini geliştiren daima daha ilgi çekici öğrenme ortamları hazırlayan bir yol göstericidir. Yani, “Doğru uygulama, öğretmenin kendi deneyimine ve zanaatına dayandırılmalıdır ve eğitimciler daima daha cazip, adil ve öğrenci merkezli bir yaklaşım için gayret etmelidir.”
Elbette eğitim öğretimin olmazsa olmazı akademik öğretimin yanı sıra günümüzdeki moda deyim ve bence doğru olan deyim: kişisel gelişimleri, karakter gelişimleri ve buna bağlı psikolojik halleridir. Bunlarla ilgilenen kişilerdir öğretmenler. Bu düşünce kitapta şu cümle ile vurgulanmaktadır. “Başarılı bir öğretmen olmak kuramsal bilgiyi olduğu kadar, becerileri, huyları ve tavırları geliştirmelidir.”
Son söz ;
Önemli düşünce insanı Tolstoy’un eğitimci kişiliği, eğitime, öğretmene dair fikirleri ve uygulamaları hakkında dilim döndüğünce sizlere bilgi vermeye, farkındalık oluşturmaya gayret ettim. Umarım faydalı olmuşumdur. Ama her anne babanın ve eğitimcinin “Eğitici Tolstoy” kitabını okumalarını tavsiye ediyorum. Benim aklımda kalan eğitimin mayasını, temelini oluşturması gereken birkaç nokta;
#samimiyet,
#duygu,
#özgürlük,
#gelişim,
#değişim,
#çocuğun kendini keşfetmesi,
#ruhsal gelişim,
#daima daha cazip,
#adil,
#öğrenci merkezli.
Yazımı çocukların sezgilerinin farkında olalım ve onlara güvenelim diyerek Tolstoy’un şu sözüyle noktalıyorum.
“çocukların sezgileri yetişkinlerden daha kuvvetli olduğundan onları kandırmak mümkün değildir.
KAYNAKÇA
MOULİN, Daniel; Eğitici Tolstoy, Hece Yayınları (Ö.Akçay,Çev) Ankara,2018
