Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2021-2022 eğitim ve öğretim yılında imam hatip ortaokullarında yabancı dilde okuma, yazma, konuşma ve dinleme gibi dört temel dil becerisinin daha aktif kullanılabilmesi amacıyla uygulanan Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programı’nın kapsamı oldukça önem arz etmektedir. İmam hatip ortaokulları bünyesinde 393 okulda İngilizce, 7 okulda Arapça, 23 okulda ise Arapça ve İngilizce olmak üzere toplam 423 imam hatip ortaokulunda (İHO) yoğunlaştırılmış dil programı uygulanması planlanmıştır.
Program kapsamında temel hedef Arapça ve İngilizce dili olmaktadır. Programın ilk sürecinde Arapça ve İngilizce derslerine yönelik yoğunlaştırılmış dil programı uygulanması ve bu uygulamadan sonra ”Yoğunlaştırılmış Dil Programı” uygulayacak okullarımızda ve sınıflarımızda öğrencilerimizin beden eğitimi, müzik ve resim gibi derslerden de mahrum kalmaması için önümüzdeki eğitim yılında okullarımızda 5 ve 6. sınıflarda minimum 8 ders saati, 7. sınıflarda ise minimum 6 ders saati şeklinde planlama yapılması önerildi. Hedef, aracı dilsiz eğitimi.
Kaynak: (MEB, 2021).
Erken yaşta dil öğretiminin avantajından yararlanılarak imam hatip ortaokullarında uygulanan yabancı dil eğitiminin niteliğinin arttırılması için üniversitelerle iş birliği yapılması, kullar arasında uygulama birlikteliğinin sağlanması ve iyi örneklerin arttırılarak modellenmesi yabancı dil koordinatörlük sisteminin getirilmesi, ortak izleme ve değerlendirme sınavlarının gerçekleştirilmesi, ortak drama çalışmaları, paneller, uluslararası çocuk kongreleri, münazara yarışmaları, yoğunlaştırılmış dil etkinlikleri ve yabancı dil kampları gibi çalışmalarla dil öğretiminin desteklenmesi planlanmıştır.
Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programının Erken Yaşta Dil Öğrenimi Sürecine Katkısı
İletişim alanının mucizesi dil, dil öğrenmenin mucizesi ise gelişime sağladığı fayda olmaktadır. Dil öğrenimi ve gelişimi, okul öncesinden başlayıp iletişim kurma, düşünceyi geliştirme ve bilgi aktarmaya kadar devam eden özeliklerinin gelişimine büyük katkı sağlamaktadır.
Kaynak: (MEB, 2021).
- Öğrenci bu yaşlarda eğlenirken öğrenme şansı elde edecektir. Erken yaş döneminden ilkokul 3.sınıfa kadar dil öğrenimi farklı uygulamalarla gerçekleştirilmektedir. Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programında görevli öğretmenler, çocukların eğlenirken öğrenmesi için çeşitli kurgularla dil öğretmesi önem arz etmektedir. Materyaller, dijital kaynaklar ve oyunlar, erken yaş döneminde dil öğrenimini eğlenceli hale getirmektedir. Erken yaşta dil öğrenimi sürecinde ilk olarak çocuklar sadece rol model olarak öğretmeni izler ve anlam çıkarmaktadır. Ana dilde olduğu gibi konuşmak isterler ve bu uygulama öğretmenler tarafından organize edilmesi gerekir.
- İngilizce ve Arapça dilini öğrenmeye kolaylıkla etkin katılımı sağlayacaktır. Dil öğrenimi sürecinde etkin ve verimli katılım, konuşulan dil konusunun anlaşılmasının yanında ayrıca cevap verebilmek, gün içinde de konuşabiliyor olabilmektir. Çocuklarda bu durumun hızlı gelişmesinin sebebi etkin katılımın verimli olması, başlangıçta çok fazla bilgi birikimlerinin yer almamasıdır. Bu sebeple hayat boyu öğrendiklerini uygulamaya dönüştürmeleri yetişkin insanlardan daha kolaydır.
- Program kapsamında dili öğrenmek çocuklarda özgüveni de arttıracaktır. Başarı okul öncesi ve ilkokul çocukları için temel faktördür. Çocuklara dil gelişimi konusunda yetişkin olarak takdir etmemiz dahi onlarda bir güven söz konusu olacaktır. Ancak dil öğrenmek, hem o dönemde hem de sonrasında erken yaş döneminde çocuklarımızın özgüvenini her zaman arttırır. Başarılı olmanın bir sonucu olarak aynı zamanda diğer derslere olan katılımı da arttıracaktır. Yapamayacağım endişesi dil kapsamında büyük ölçüde yenilmiş olacaktır.
- Erken yaş dönemindeki çocuklarda dil eğitiminde hızlı ve doğru bilgiyi ayırt etme konusunda farkındalığı meydana gelecektir. Bilgiye erişim çağımızda artık çok kolay olduğu için internet kullanımı da bu yaşlardan itibaren başlayabilmektedir. Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programının sınırsız bir kütüphane olarak düşünebileceğimiz dijital materyali EBA ile entegre edilerek hızlı erişim mümkün olacaktır. Bu sebeple internette yapılan Ar-Ge faaliyetlerinin İngilizce olması, kısa sürede bilgiye erişimi mümkün kıldığından çocuklar hızlı ve doğru bilgi edinebilecektir. İnternet konusunda da bu programımız online ders planı ile yol gösterici olarak rol oynaması gerekmektedir.
- Program İngilizce ve Arapça dilinde temel olarak yer almaktadır. Programın en önemli faydası çocukların üçüncü yabancı bir dil öğrenmesi de kolaylaştırması olacaktır. Çocuklar erken yaş döneminde deneyimle kazanmış olduğu özellikleri çok zor unutabilmektedirler. Ana dili öğrenme biçimini ikinci kez farklı bir dilde uygulamış olan çocuk, üçüncü dili bu sebeple daha kolay öğrenebilmektedir. Öğrenme sürecinde hatırlayacağı kazanımları sayesinde, üçüncü dil öğrenimi kolay olabilecektir. Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programının erken yaşta dil öğrenimi sürecine en büyük katkısı 3.dil öğrenime sunacağı avantajdır.
İmam Hatip Ortaokullarında Yoğunlaştırılmış Yabancı Dil Programı İçin Genel Öneriler
Dil programlarının uygulanmasında niteliğin ve kalitenin sağlanması amacıyla üniversiteler ve eğitim kurumları ile işbirliği ve anlaşmaların yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda hem eğitim hem genel sınav hem de çocukların belge sınavlarında daha verimli sonuçlar elde edilmesi amacıyla üniversitelerin TÖMER birimlerinin hemen hemen bir çok il için protokollerin sağlanması, üniversitelerin kendi bünyesindeki devlet ve özel dil okulları ile istişare sağlanması, uluslararası işbirliği açısından örnek olarak kültür merkezi ve uluslararası dil okullarında ki deneyimli yerli ve yabancı öğretmenlerinden oluşan uzman bir kadro oluşturulması gerekmektedir. UNICEF, UNESCO, MEB’in hem öğrenci hem de öğretmen açısından ilgili genel müdürlüklerinin de bu konuda güçlü kontrol mekanizmasından da faydalanılmalıdır.
Çocuklar bu program kapsamında İngilizce ve Arapçayı öğrenirken, dilin dünyayı anlamayı kolaylaştıran bir araç olduğunu hissetmeleri gerekir. Güç temelli bir dil eğitimi, erken yaş dönemindeki çocuklara çevrelerindeki dünya ile her zaman anlamlı bir şekilde iletişim kurabileceklerinin sigortasını vermesi önem arz etmektedir. Bu programımızın ana kapsamında çocukların edindikleri yabancı dilde yaratıcı ve eleştirel düşünmelerini, hızlı karar verebilmelerini ve kendilerini bu dilde yazılı ve sözlü rahatça ve en önemlisi öz güvenle ifade edebilmeleri vizyon olarak yer almaktadır. Bu güvenle öğrencilerini potansiyellerini en üst düzeyde kullanmaya teşvik edecektir.
