İnsanlar olarak ortak fizyolojik ihtiyaçlara sahibiz. Hatta bu konuda diğer canlılarla da benzeriz. Farklı toleranslar gösteren bu ihtiyaçlar konu bireyin kendini gerçekleştirmesi olduğunda iyiden iyiye farklılaşır. Aslında bu farklılaşma varoluşumuzun temelinden gelen özgürlük manifestosunun bir sonucudur.
Biyolojik olarak insan milyonlarca hücrenin entegre çalışarak bütünleştiği bir organizmadır. İşte bu entegrasyon bütünde toplumlar içinde geçerlidir. Bu bağımsız organizmalar bütünün hayrına işler yapmaya adanmadıklarında bu özgürlük manifestosu bazen kişiyi diğeriyle savaşmaya iten bir argüman haline gelir. Belki de temelde savaş kaç mantığıyla hareket beden sahip olduğu ruhun özgürlükle bağlantısını anlamlandırana kadar içinde bulunduğu yolculuğu tarif edecek bir dilin sahibi değildir. Bu durum kişinin kendine bakıştaki eksikliğinin giderilememesindendir.
Ancak bu bireyin varlığını keşfedeceği kendilik algısının oluşmasıyla mümkündür. Algı oluşumu elbette ailede başlayacaktır. Fakat bu konudaki farkındalığın gelişmesi kişinin buna vesile olacak çeşitli yaşam deneyimlerini keşfetmesi ile mümkündür. Varoluşun temelindeki bağımsızlık duygusunun keşfedilmesi ise sonrasında bireyin yapacağı kendini tanımaya yönelik çalışmalara bağlıdır. Ancak ondan sonra birey ruhun özgürlükle bağlantısını kuracak dili oluşturmaya başlar. Kişi elbette kendini tanımaya sorular sormakla başlar. Bireyin öncelikle doğumla başlayan üzerine binen kişilik rollerinin tanımlamasını yapması gerekir. Belki de bireyin hayat boyu öğrenmeyi hedefleyen yeni eğitim anlayışlarındaki rolleri kapsayan deneyimleri yaşaması gerekecektir. İşte bu yüzden eğitimin kişiye kazandırdıkları arasında kişinin kendini gerçekleştirmesi yer almalıdır. Bu manada bakıldığında bu durum sadece formal eğitime bağlı değildir. Elbette informal eğitim de bu konuda gerekli rolü üstlenmelidir.
Kendini gerçekleştirme ihtiyacını hatırlayan birey bunun için çeşitli arayışlara girecektir. Özündeki değerleri keşfetmesi gereken kişi sonrasında beden ve ruhun uyumunu yakalaması için kazandığı erdemleri tanımlayarak bağımsızlık olgusuna anlam kazandırmalıdır. Ancak daha sonra oluşacak olan kendilik algısı kişinin bütünlüğünü korumasına yardımcı olacaktır. Bu durumda organizma hücrelerinin entegrasyonunu sağlamış olacak ve ruhunun da engin bilgisinden yararlanmaya başlayacaktır. Bu entegrasyon organizmanın bütününe yansıdığında elbette bu organizma toplum bütünlüğündeki faydayı da göz ardı etmeyecektir.
Böylece her birey bu katkıyı sağlamaya aday olduğunda kendine lider olmayı başarmış olarak bütüne de liderlik katkısı yapacaktır. Bu durumda kendine lider olan her birey toplum bütünlüğü içindeki bağımsızlığını koruyarak yönetilmeye ihtiyaç duymaktan öteye gidip ağın içindeki ortaklığa katkı sağlamanın yolunu arayacaktır. Böylece toplum bütünlüğündeki insanlık yükselecek ve evrensel değerlerin kişinin özgürlüğündeki yeri perçinlenerek diğerine katkı sağlamaya aday yeni yöntemler keşfedilecektir. Kendi olmayı öğrenmiş bireylerin toplumları evrene hizmette yarışacaktır.
Peki bu kendine liderlik okulda öğretilebilir mi? Elbette okullar bu bütünün paydaşlarıdır. Bu öğrenmelerin sağlanması için kişileri belirli kalıplara sokan değerlerini alt üst eden baskıcı yaklaşımlardan kaçınmak gereklidir. Aynı şekilde öğrencileri belirli kalıplar içindeki geleneksel eğitim yaklaşımlarından kurtarmalıyız. Aktif öğrenme modellerinin uygulandığı bireyselliğin getirdiği yaratıcılıkları destekleyen yaklaşımları baz aldığımızda kendilik algısı yüksek bireylerin öğrenmelerini destekleyecek rol modelleri yakalayabiliriz.
Her şeyi bilen öğretmenden öğrenen bireyselliği destekleyen rol modele geçtiğimizde kendini gerçekleştirmeyi hatırlayan bireylerin sayısı artar. Bu bireyler kendilerini gerçekleştirdiklerinde kendine liderlik anlayışı da fayda sağlar. Böylece bireylerin karar verme süreçlerini etkileyen dinsel, ırksal yaklaşımlardan ziyade evrensel değerleri kendi bağımsızlığında adlandırması sağlanır. Ülke düzeyinde sağladığı bütünlüğü evren bazında da anlamdıran bu bireyler kendilerini gerçekleştirmenin yolunu aradıkları gibi kendine liderliğin kapılarını aralayan bir bütüncül yaklaşımı da ortaya koymuş olur.
