Usta, bir nesneyi sanatla işler. Taş ustası, mercan ustası, altın ustası, elmas ustası büyük bir maharetle eline aldığı nesneyi işleyerek değerini birden bine çıkarır. Bir teneke parçası hurdacıda 1 lira olabilir ancak bir antikacılar çarşısında sanatla işlenmiş bir teneke parçasının değerine paha biçilmeyebilir.
Ustanın değeri işlediği nesnenin değerinden çok, ortaya çıkan sanat eserinin değerine göre ölçülür. Nitekim iyi işlenmemiş bir elmas acemi ustanın hoyratça dokunuşları sonucunda olması gereken değerin altına bile düşebilir. Dünya’da hiçbir nesne ile değeri ölçülemeyen varlık insandır. İnsanı hayata hazırlayan usta ise öğretmenlerdir. Bu nedenle bir çocuğa gösterilecek ihtimam en az kaşıkçı elmasına gösterilecek ihtimam kadar olmalı fakat işlenmesine kesinlikle elmasın işlenmesinden daha fazla özen gösterilmelidir.
Finlandiya eğitim modeline her çocuk adeta bir elmas olarak kabul edilmektedir. Öğretmenler ise gizli hazineleri keşfederek değerini artırmaya çalışan antikacı ustalar gibi davranmaktadır. Finlandiya’da toplumda en güvenilir meslek grubu öğretmenlik mesleğidir. Yapılan kamuoyu araştırmalarında erkeklerin %100’e yakını bir öğretmen kadın ile evlenmek isterken kadınların ise yaklaşık %93’ü bir öğretmen erkekle evlenmek istemekte ve ancak %7 oranında bir kesim ise doktor veya veteriner ile evlenmek istemektedir.
Finlandiya eğitim sisteminde öğretmen güvenilir bir figür olarak kabul edilmektedir. Öğrenciler ve öğrenci velileri öğretmene güvenmektedir. Öğretmenlerin not değerlendirmeleri tartışmasız kabul edilmektedir. Çünkü öğretmenler her çocuğa öğretmek için büyük gayret sarf ettikleri gibi öğrencilerin değerlendirmelerini de standart testlerle değil çok farklı ölçme değerlendirme teknikleri ile yapmaktadır. Finlandiya eğitim sisteminde okulda en az 25-30 kişiyi bulan öğrenme asistanları bulunmaktadır. Bu asistanlar öğrenme güçlüğü çeken çocuklarla özel olarak ilgilenmektedir. Stajyer öğretmenlere de üç yıl boyunca öğrenme güçlüğü çeken ya da farklı psikolojik sorunları olan çocuklar zimmetlenerek onlarla özel olarak ilgilenmeleri sağlanmaktadır.
Finlandiya eğitim sisteminde öğretmenlerin en az bir yan dalı bulunmaktadır. Öğretmenlerin yüksek lisans yapması teşvik edilmektedir. Bu yüksek lisans özellikle araştırma yüksek lisansı olmalıdır ve öğretmenler kendi okullarında kendi branşlarıyla ilgili olarak tez hazırlamak zorundadır. Doktorasını yapan öğretmenler ya okullarda yönetici olmakta ya da eğitim fakültelerine ya da öğretmen eğitimi merkezlerinde göreve yapma hakkı kazanmaktadır. Öğretmenler öncelikle çocukların öğrenme sitillerini belirleyerek kişiye özel bir öğrenme modeli geliştirmektedir. Bunun bir sonucu olarak da kişiye özel bir ölçme değerlendirme sistemi uygulamaktadırlar. Her öğretmen öğrencilerin her biri için özel notlar tutarak değerlendirme yapmaktadır. Bu notlar öğrencilerin genel liselere mi meslek liselerine mi gidecekleri konusunda yol gösterici olmaktadır.
Ülkemizde de öğretmenin öneminin ve saygınlığının artırılması için çalışmalar yapılmalıdır. Öğretmen yetiştirme sistemi yeniden gözden geçirilerek düzenlenmelidir. Öğretmen nitelikleri henüz fakülte yıllarında iken artırılmalı ve öğrencilerin okullarda yarı zamanlı olarak tecrübe kazanması için staj yapmalarının önü açılmalıdır. Her bir öğrencinin üstün yetenekli ve adeta bir elmas gibi kabul edildiği Finlandiya eğitim modelinden dersler çıkarmalıyız. Bizim çocuklarımız da elmastan ve altından daha değerlidir. Çocuklarımız okullarda heder olmamalıdır. Öğretmenlerimiz iyi yetiştirilmelidir. Öğretmenlerimizin kendileri de öğrenen öğretmenler olarak kendilerini sürekli geliştirerek niteliklerini artırmalıdır.
İlimin yitik bir mal olarak kabul edildiği ve peygamberlerin öğretmen olarak kabul edildiği bir medeniyet havzasında yetişen bir ülkenin insanları olarak öğretmen niteliklerinin artırılmasının dersini keşke Finlandiya’dan almasa idik de bizim öğretmenlerimiz Dünya’ya örnek öğretmenler olarak model olsaydı. Elbette çok değerli öğretmenlerimiz çok güzel çalışmalar yapıyorlar. Önemli olan güzel örneklerin sayısını artırarak model öğretmenleri bir sistem dahilinde bütün yurt sathına yayarak büyük bir eğitim hamlesi başlatmaktır. Bir ülkenin kalkınması ve refahı ile öğretmenin saygınlığı arasında doğrusal bir ilişki vardır.
Öğretmenin saygınlığının artması ülkemizin saygınlığının artması demektir.
Dr. Nadir Çomak
