Okulun temel misyonu 20 sene önceki gibi artık bilgi aktarmak değilse nedir? Okul inşa etmek yetmiyor, nitelikli eğitici ve idareci personeli de yetiştirmek gerekiyor; kadroyu oluşturmakla da bitmiyor, neyin verileceğine, neyin ihtiyaç olduğuna, geleceğe hangi içeriğin ulaştıracağına da karar vermek gerekiyor. Galiba işin en zor kısmı da bu!
Ve eğitimin duayenlerinin çözüm arayışları bitmiyor. Proje temelli öğrenme de son zamanların en popüler eğitim yöntemlerinden biri; merceği öğretene değil öğrenene çeviriyor olması; sonuç yerine sürece odaklanıyor olması ve öğrencilerin üretme becerilerini geliştiriyor olması nedeniyle benim de çok inandığım bir öğrenim yöntemi. Ancak doğru temele oturmayan, müfredata dökülmeyen bir Proje Temelli Öğrenme (Project-Based Learning) dersinin öğreniciler için faydası tartışılır; bence bu yöntemi diğerlerinden ayrıştıran en temel yaklaşım öğrenmenin gerçek hayattaki bir “sorun” ya da “kazanım” üzerine inşa ediliyor olması. Bilgi olmadan doğru üretim de olamayacağı için doğru bir müfredat hazırlanması ile öğrencilere sistematik bir değer kazanımı hedeflenmeli.
Yeni bir eğitim modeli olarak görülse de proje temelli öğrenme aslında 1900’lü yılların başında John Dewey’in yaparak, yaşayarak öğrenme tezine dayanıyor; sınıf içerisinde gerçek bir öğrenme ortamından kopmadan, öğretmenin sadece yönlendirici misyonu ile öğrenme ortamını sağlamasını ve öğrenciyi mutlaka merkeze alıyor olmasını gerektiriyor. Bilgiye ulaşmaktan çok bir bilgiye nasıl ulaşılacağını öğrenme, araştırma becerileri geliştirme, bilgiyi analiz etme, var olan kaynakları tarayabilme ve nihayetinde toplanan verileri derleyebilme gibi beceriler önem arz ediyor. Böylelikle “yaşam boyu öğrenme” bilinci olan bireyler yetiştirilmesi mümkün oluyor.,
Öğrenme ortamının proje temelli bir yaklaşım ile şekilleniyor olmasının başlıca faydaları şöyle sıralanabilir: Proje çalışmaları;
- Seçilen araştırma alanının farklı yönleriyle ilgili meraklarını gidermelerini sağlar.
- Yaptıkları projelerle ilgili konularda ilk elden bilgi edinmelerini sağlar.
- Kendi başlarına bağımsız düşünme, çalışma ve başarı hissini tatmasına yardımcı olur.
- Eleştirel düşünme yeteneği kazanmalarına yardımcı olur.
- Problem çözme tekniklerini, bilimsel yöntemin aşamalarını öğrenip geliştirmelerini sağlar.
- Kendilerine güvenlerinin gelişmesine katkıda bulunur.
- Yaratıcılıklarını arttırır.
- Bilimsel çalışma alışkanlığı kazandırır.
- Soru sorma, seçme, planlama, inceleme, araştırma yapma becerilerini geliştirir.
- Kendi öğrenmelerinde etkin bir rol oynadıklarından, öğrencilerin motivasyonlarını arttırır ve yeni ilgi alanlarının doğmasına sebep olur.
- Öğrencilerin bazı konuların “nedenlerini” daha iyi görmelerine yardımcı olur.
- Öğrencilerin başarma hissini yaşamalarını sağlar.
- Öğrencilerin kendi başlarına karar almalarını teşvik eder.
- Grupla birlikte çalışmalarını ve işbirliğine dayalı öğrenme etkinliklerine katılımını arttırır.
- Zekanın farklı yönlerinin de kullanımına olanak sağlar.
- Öğrencilerin çeşitli beceriler kazanmalarını destekler (örneğin, yaşamsal beceriler, bilişsel beceriler, özdenetim becerileri, vb)
- Öğrencilerin kendilerini, kendi öğrenmelerinden sorumlu hale getirir.
Öğrenciler İngilizce dersleri için tasarlanan Project-Based Learning dersi kapsamında farkındalık kazanmak için bazı özel günleri proje ağırlıklı bir ders olarak işleyebilirler; bu kapsamda WORLD BRAILLE DAY (BLINDNESS AWARENESS DAY) ile görme engelliler ve yaşadığı zorluklara karşı empati geliştirmek; TELL A FAIRY TALE DAY ile son zamanlarda çok konuşulan hikaye anlatıcılığı ile ilgili deneyim ve bilgi edinmek; WORLD WATER DAY günü sayesinde de dünyanın su sorununa yakından bakmayı ve bu konuda çözüm odaklı çalışmayı öğrenebilirler. Mayıs ayında kutlanan SCIENCE AND TECHNOLOGY AWARENESS DAY ile bilim temelli ve farklı disiplinleri de içinde barındıran bir dersi daha keyifle öğrenebilirler; Nisan ayında kutlanan WORLD JAZZ/DANCE DAY kapsamında sanata, Jazz müziğine ve dansa daha duyarlı bireyler haline gelebilirler. Buna benzer pek çok özel gün bir proje dersi kapsamında hayat bulabilir: göğüs kanseri farkındalık ayı; kırmızı gezegen Mars günü, kitapseverler günü, insan hakları günü ve hatta okul dışarda günü…
Geçtiğimiz sene küçük bir pilot çalışmasını yapmış ve sürecin faydasını görmüş bir okul olarak bu sene bu değerler ölçüsünde yazdığımız yepyeni bir müfredatla bu dersini hayata geçiriyoruz. Yabancı dilin farklı kavramları konuşmak, değerlerle ilgili bilgi ve fikir sahibi olmak, yeni sosyal sorumluluk misyonları edinmek için bir araç olduğunu ve dünya vatandaşı olma bilincinin öğrencilere kazandırılması için bilindik ders formatlarının ötesine geçmemiz gerektiğine inanıyorum.
Her çocuk yeteneklidir, ihtiyacı olan içeriği, doğru zamanda, doğru yöntemle verdiğimizde yetenekleri beceriye dönüşecektir.
KAYNAKÇA
- İlter, İlhan (2014) A study on the efficacy of project-based learning approach on Social Studies Education: Conceptual achievement and academic motivation
- https://www.edutopia.org/article/boosting-student-engagement-through-project-based-learning
- Bolitho, Rod. (2014). ELT Journal, Ten Questions about Language Awareness
- https://www.educationworld.com/a_curr/project-based-learning-benefits-best-practices.shtml
- Buck Institute for Education (2007), Handbook: Introduction to Project-Based Learning
- Buck Institute for Education (2007), Project-Based Research
- John W. Thomas, John W (2000), A Review of Research on Project-Based Learning
- Cole, Karen ( 1999), Technology and Beyond: Teachers Learning Through Project-Based Partnerships
