Eğitim hayatım boyunca çok sık duyduğum sonrasında da günlük hayatımda fazlasıyla yer almaya başlayan kelime ‘ben dili’. Kelimenin ne olduğu, içeriği yani tanımını öğrenmek kolayken bu kelimeyi yaşantılarımızın içine katmak biraz daha zor geliyor başlarda.
Nedir bu ben dili?
Öncelikle daha anlaşılır olacağını düşündüğümden açıklamak istediğim başka bir kelime var: sen dili.
Sen dili, çoğunlukla suçu karşı tarafa yönlendirmek isteyen kişilerin kullandığı bir konuşma tarzıdır. Sen dilini kullanan kişiler genellikle karşı tarafı eleştirir, yargılar ya da suçlar. Bu konuşma biçimi karşı tarafın duygularına ya da düşüncelerine yönelik değil kişiliğine yönelik olumsuz bir tutumdur. Bu tutum ile kişi anlaşılamayacak ve savunmaya geçici bir davranış sergileyecektir.
Bunun yerine kendimizi doğru ifade etmek istiyorsak kendimize yönelik farkındalığımızı artırmamız gerekir. Şuan ben ne düşünüyorum? Bu düşüncelerime eşlik eden duygular neler? Fark ettiğim bu duygu ve düşüncemi karşı tarafa nasıl daha iyi aktarabilirim? Bu sorular ile kendimizi daha iyi ifade ederek anlaşılma seviyemizi artırabiliriz. Bu da ben dili kullanımından geçmektedir.
Ben dili, bireyin kendisine yönelik davranış ve mesajlar karşısında kişiye özgü duygu ve düşüncesini ifade etme biçimidir. Kendimizi ben dili içeren cümlelerle ifade ettiğimiz zaman karşı tarafı incitmemiş, kırmamış ve kendi mesajımızı da karşı tarafa en uygun şekilde iletmiş oluruz.
Ben dilinin özellikleri
- Ben dili kullanımı kişinin kendini en iyi şekilde ifade etmesini sağlar bu da anlaşıldığını hissettiği için konuşan kişiyi rahatlatır.
- Samimi ikili ilişkiler kurulmasına zemin hazırlar.
- Ben dili olaylar karşısında kişinin kendini karşı tarafın yerine koymasını sağlayarak empati kurma becerisi kazandırır.
- Ben dili kişiliğe değil davranışa yöneliktir. Tartışma ya da incitmeye sebep olmadan savunma ve suçluluk barındırmayan iletişim sağlar.
- Karşılıklı anlayış içeren ben dili ile değer verildiği hissedilir ve hissettirilir.
Başlangıçta da söylediğim gibi ben dilini kullanırken ki farkındalığımız ben dilinin ne olduğunu öğrenmemize göre biraz daha zorlayıcıdır. Bunun için size hatırlatıcı olabilecek birkaç örnek üzerinden daha açıklayıcı olmak istiyorum.
- Eve neden geç geldin? (Sen dili)
- Eve geç gelince seni çok merak ettim ve senin için endişelendim. (Ben dili)
–
- Arkadaşlarımızla birlikteyken sürekli sözümü kesiyorsun çok duyarsız aynı zamanda çok da acelecisin! ( Sen dili)
- Seninle beraber arkadaşlarımızla görüştüğümüzde ne zaman konuşmaya başlasam lafımın sonunu getiremiyorum bu durum bana kötü hissettiriyor. (Ben dili)
–
- Sürekli bilgisayar / telefon başındasın kaç defa söyleyeceğim bırak artık şu telefonu. (Sen dili)
- Senin sürekli telefon/bilgisayar oynaman bana kendimi yalnız hissettiriyor. Hissettiğim bu duygu beni üzüyor. ( Ben dili)
Siz de kendinizi bir gözlemleyin konuşmalarınızda hangi dili daha çok kullanıyorsunuz? Sen dili kullanımlarınızı fark ettiğinizde bunu ben diline nasıl çevirebilirsiniz?
Fark etmek değişimin ilk adımıdır. Önce dilimizi fark etmekle başlayalım. :)
