Sunum yapmak; eğitim ve iş hayatınızın her alanında büyük önem taşır. Bitirme projelerinizde, sınıf içi konu anlatımlarınızda, hazırladığınız bir projeyi / yaptığınız bir araştırmayı topluluk karşısında anlattığınızda sunum becerilerinizi kullanmanız gerekir. Eğitim ve iş hayatınızın bu alanında etkili bir sunum yapmak hem özgüveninizi arttıracak hem de sizi motive edecektir. İyi bir sunumun anahtarı ise, etkili sunum teknikleridir. Bu teknikler; daha anlaşılabilir sunumların oluşturulmasını ve oluşturulan sunumların istenen, beklenen etkiyi bırakabilmesini sağlayan yöntemleri kapsamaktadır. Etkili sunum teknikleri, temelde sunumu yapan kişinin yetenek ve becerilerinin farkında olmasını ve merkezde her zaman kendisinin olması gerektiğini ön plana alır.
Sunumunuzun hazırlık süreci, iyi bir sunumun temelidir. Sunumunuzun içeriğini oluşturmadan önce yapmanız gereken ilk şey, sunumunuzun amacını belirlemektir. Amacınız dinleyiciyi bilgilendirmek, ikna etmek, eğlendirmek ya da bu amaçların birleşimi olabilir. Amacınızı belirledikten sonra ikinci aşama iyi bir planlama yapmanızdır. İyi bir planlama da zihin haritası oluşturarak yapılır. Sunumunuzla ilgili bir zihin haritası oluşturmalısınız. Aklınızdan geçen tüm fikirleri, bir kağıda yazın. Bu yöntem, tüm fikirleri etkili bir şekilde organize etmenizi kolaylaştıracak ve sunumunuzda size yaratıcılık sağlayacaktır.
Sunumlarınızı, dinleyici odaklı hazırlamalısınız. Bu nedenle, sunum yapacağınız hedef kitlenizin özelliklerini öğrenin. Arkadaşlarınıza, öğretmenlerinize, iş/proje paydaşlarınıza veya anne – babalarınıza yapacağınız sunumlar farklılık göstermelidir. Sunum hazırlarken “konuşmacı paradoksu” etkisine kapılarak, elinizdeki tüm bilgileri aktarmayın. Bu durum vermek istediğiniz asıl bilgilerin kaybolmasına ve sunumun amaca ulaşmamasına neden olabilir. Yalnızca dinleyici için kritik olan, onun hayatını, algısını ya da davranışlarını değiştirebilecek bilgileri sunumuna ekleyin.
Sunum kaygısı, performansınız esnasında yaşadığınız bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur. Sunum kaygınız var ise; bunu anlamalı ve kontrolünüz altına almalısınız. Kaygınıza yenik düşmemeniz ve onu belirli düzeyde tutarak onunla rahat etmeyi öğrenmeniz önemlidir. Orta düzey bir sunum kaygısı başarılı bir sunum yapmanızı sağlar.
İyi bir konuşmacı olabilmek için geliştirmeniz gereken özelliklerin farkına varın. Artı ve eksi yönlerinizle ilgili bir tablo hazırlayarak hangi konularda kendinizi geliştireceğinizi anlamak ve bunların üzerine pratik yapmak iyi bir konuşmacı olmanıza, akılda kalıcı bir sunum yapmanıza yarayacaktır. Sunumunuzu çokça prova edin. Yeterince prova edilmiş sunumlar, doğaçlama etkisi verir. Sunumunuzla ilgili yaptığınız her prova, kaygı düzeyinizi düşürecek ve sunum performansınızı yükseltecektir. Sunum provalarınızda kendinize olan güveniniz ve sunumunuza olan hakimiyetiniz artacaktır.
Etkili bir sunum; herkesin dikkatini çeken bir girişten, sunmak istediğiniz bilgiye uyan bir gelişme bölümünden ve sunumunuzun ana konusunu özetleyen sonuç bölümlerinden oluşmalıdır. Sunumunuzun uzunluğu da önemlidir. 
Sunum uzunluğunuzu vereceğiniz bilgilere, hedef kitlenize göre belirlemeniz başarıya giden yolda sizi bir adım ileriye taşıyacaktır.
Etkileyici bir giriş; dinleyicinin dikkatini konuya toplamasını sağlar, dinleyiciyi ve sizi rahatlatır, ne anlatacağınızı önceden belirler ve mesajınızın önemini açıklar. Etkili bir giriş için kullanabileceğiniz birtakım yöntemler vardır. Bunlar;
- Bir soru sorun,
- Etkileyici bir gerçeği belirtin,
- Fıkra anlatın,
- Öykü anlatın,
- Alıntı yapın,
- Etkileyici vurgularda bulunun,
Sunumun giriş kısmındaki en önemli nokta, enerjinizdir. Konuşmaya istekli ve enerjik olun. “Bu gün … hakkında konuşma yapacağım” gibi sıradan başlangıçlar yapmayın.
Gelişme bölümünde ise; belirlediğiniz problem / konuya dair mevcut durum ve idealde nasıl olması gerektiği, problem / konuya sizin katkınızın neler olacağından bahsetmelisiniz. Anlatacağınız konu ile ilgili istatistiki bilgilerle, örneklerle, alıntılarla fikrinizi desteklemeli ve dinleyicinin dikkatini aktif kılmalısınız.
Sunumunuzun sonuç bölümünde, anahtar mesajınızı vermelisiniz. Konuyu özetlemeli, girişle bağlantı kurmalısınız. Sunumunuzu bitirirken ‘‘Anlatacaklarım bu kadar..’’ gibi bitişlerden kaçınmalısınız.
Sunum yaparken dikkat edilecek ilk konu, ses tonunuzdur. Sunum süresince ses tonunuzu doğru ayarlamalı, sesinizi etkili bir şekilde kullanmalı ve akıcı bir üslupla konuşmalısınız. Beden diliniz, sahne hakimiyetiniz ve sahne alanını doğru kullanmanız dinleyicilerin ilgisini canlı tutacaktır. Sunum boyunca, dinleyicilerinizle göz teması kurun. Doğal iletişim stilinizi belirleyin, kendiniz olun. “Doğal olanın” sevildiğini ve kabul gördüğünü unutmayın.
Etkili bir sunum için bahsettiğimiz tüm bu teknikler birbiriyle eş öneme sahiptir. Ama tüm bu tekniklerden önce; sunum yapmak konusunda önyargılarınızdan kurtulun, kendinize inanın ve güvenin. Geri kalan kısımlar iyi ve disiplinli bir çalışma ve yapılan her sunumla gelişim gösterecektir.
Etkili sunum hazırlama programlarına birkaç örnek;
https://www.google.com/slides/about/
