Üstün Dökmen’in kült programı Küçük Şeyler’in yine Üstün Dökmen tarafından Küçük Şeyler serisinin ilk kitabı Küçük Şeyler 1’in incelemesi siz sevgili okurlarımıza hazır.
Küçük Şeyler, 2002 – 2012 yılları arasında Muhammet Şimşek tarafından hazırlanan ve Üstün Dökmen tarafından sunulan, insan ilişkilerine, insanlar arası iletişimde yaşanılan problemlere, toplumda kabul gören kadın erkek rollerine, aile içi, eşler arası iletişime ve çocuklarla iletişime değinilen bir programdır. Programdaki akıcılığı sağlamak ve anlatımı desteklemek için yer yer skeçlere de yer verilmektedir. Programın yayın süresinden sonra programda ele alınan konuların daha derinlemesine ele almak isteyen Üstün Dökmen, Küçük Şeyler serisini kaleme aldı.
ÜSTÜN DÖKMEN KİMDİR?
Kitap incelememize geçmeden önce Üstün Dökmen’i daha yakından tanıyalım. 1954 yılında İstanbulda dünyaya gözlerine açmıştır. İlk ve orta öğrenimini Erzurum’da tamamlayan Dökmen, Ankara Cumhuriyet Lisesinden mezun olduktan sonra yine Ankara’da bulunan Hacettepe Üniversitesinin Fizik bölümüne kayıt yaptırmıştır. Fizik bölümünde 3.sınıfa gelen Üstün Dökmen bu bölümün kendisi için doğru tercih olmadığına karar vererek üniversite sınavlarına yeniden hazırlanmıştır. Daha sonra da Hacettepe Üniversitesi Psikoloji bölümünü kazanarak lisans eğitimini burada tamamlamıştır. Doktorasını Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında yapan Dökmen, 1988’de doçent 1995 yılında ise profesörlük derecesini almıştır. Profesör Dr. Üstün Dökmen Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görevine devam etmektedir.
Üstün Dökmen’in Küçük Şeyler programı dışında çeşitli bilimsel dergilerde yer alan makaleleri bulunmaktadır. Bu makaleler dışında bir şiir kitabı ve dört bilimsel kitabı bulunmaktadır. Yazmış olduğu Küçük Şeyler serisi ile Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 2008 yılında deneme dalındaki ödüle layık görülmüştür. Üstün Dökmen meslektaşı Zehra Yaşın Dökmen ile evlenmiştir ve iki kızı bulunmaktadır.
KÜÇÜK ŞEYLER
Küçük Şeyler Üstün Dökmen’in televizyonda gerçekleştirdiği bir programdı. Bu programda kişilerarası iletişim, aile rehberliği konusu gibi çeşitli konularda insanları bilgilendirici, bu bilgileri verirken insanları teorik bilgilerle sıkmadan eğlenceli bir şekilde anlatarak insanları bilgilendirmeyi amaçlayan bir programdı. Üstün Dökmen hazırladığı bu programdan yola çıkarak herkesin okuyabileceği, anlaşır bir dili olan, teknik kavramlara daha az yer vererek, herkes tarafından anlaşılabilmek ve daha geniş bir kitleye hitap edebilmek amacıyla bu kitabı kaleme almıştır. Kitapta insan ilişkileri, iletişim konusu, kadın erkek eşitliği gibi çeşitli konular üzerinde durmuştur.
“Bu dünyada küçük şeyler yoktur. Bakmasını bilen göz için her şeyin bir anlamı vardır.”
Küçük şeyler bir kişisel gelişim kitabıdır. Fakat alışık olduğumuz diğer kişisel gelişim kitaplardan farklı bir teknikle ele alınmıştır. Standart kişisel gelişimsel kitaplardan alışık olduğumuz gibi kalıp cümleler kurarak, özdeyiş ve atasözlerini kullanarak, kitabın anlaşılmasını zorlaştıran teknik terimlere yer vererek anlatmayı tercih etmemektedir. Bunun aksine kıssadan hisse çıkarma gibi, insan hayatını konu alan çeşitli konular hakkında kısa ve anlaşılır hikayeler anlatarak bu hikayeler üzerinden çıkarımlar yapılan kitabın kendine has bir üslubu bulunmaktadır. Üstün Dökmen, anlatımında çıkarımları yaparken bilimsel terimleri az kullanmayı tercih etmekte ve yer verdiği bilimsel terimleri anlaşılır bir şekilde açıklayarak her bir okuyucusu tarafından anlaşılması için çaba göstermiştir. Kitapta samimi bir dil kullanılmıştır. Öyküler ve çıkarımlara okuyuculara değer aktarımı yapılmamıştır. Öykülerin ucu açık bırakılarak, okuyucuların kendi başlarına çıkarım yapmalarını ve kendi eksiklerini fark etmeleri ve bu eksiklikleri gidermek için çaba göstermelerini geliştirmeyi amaçlamıştır.
“Devasa büyüklükteki çığları ortaya çıkaran şey, başlangıçtaki ufacık kar parçacıklarıdır.”
Kitap isminden de anlaşılacağı üzere hayatımızdaki küçük şeylerin önemi üzerinde durmaktadır. Büyük şeyler, etkili iletişim ve mutluluk için küçük şeylere önem vermemiz gerektiğinden bahsetmektedir. Etrafımızdaki herhangi bir şeyin diğer insanlar için farklı anlamlar taşıdığını, bundan dolayı bir şeyin küçük ya da büyük, önemli ya da önemsiz olmasının kişiden kişiye değişiklik gösterebileceğini belirtmektedir. Ayrıca insanların bir kısmı ben merkezcidir ve sadece kendi düşüncelerine önem vermekte, karşı tarafın düşüncelerini görmezden gelmektedir. Bundan dolayı da diğer insanlar ile iletişim kurarken veya kurmaya çalışırken çeşitli sorunlar yaşamaktadır. Bu sorunların önüne geçmek ve nitelikli insanlar arası iletişim kurabilmek için empati yapılmalı ve karşıdaki kişiyi dinlenmeli ve ne anlatmak istediğini anlamaya çalışmak gereklidir.
Mutlu olmak için küçük şeylere önem vermek dışında önemli bir diğer husus ise anı yaşamak ve yaşadığımız anın çok önemli olduğunun farkına varmaktır. Dökmen bunun önemini belirtirken ise herkesin evine Ara Güler’in gelmeyeceğini, evinde yaşadığı, farkında olmadan geçirdiği önemli anıların açığa çıkmayacağını, bundan dolayı herkesin yaşadığı ana önem vermesi gerektiğini söylemiştir.
Üstün Dökmen, Küçük Şeyler kitabında, inceleme yazımızda değindiğimiz ve değinmediğimiz bir çok konuya toplumsal hayattan, farklı kültürlerden, bakış açımızı genişletecek ve daha önceden normal gelen şeyleri sorgulamamıza katkıda bulunacak çeşitli örneklere ve alıntılara yer vermektedir. Yaşamımızdaki küçük şeylere daha çok önem verebilmek, anı yaşamanın önemini daha iyi anlamak ve insanlar ile iletişimimizin önemine dikkat etmek amacıyla bu kitabın okunması oldukça önemlidir.