Bireyler kişisel ve toplumsal beklentilerini, taleplerini ve şikâyetlerini çeşitli zaman ve yöntemlerle devlet yetkililerine iletir sonrasında da yerine getirilmesini bekler ve ister. Yerine getirilmeyen talepleri bu kez muhalefette olanlara ileterek iktidar üzerinde baskı unsurunu kullanmayı tercih edebilir. Siyaset kurumunu oluşturan partiler de toplumun sorunlarına çözüm üretmek için çeşitli program ve politikalar üretirler. Seçim döneminde de toplumu bulunduğu durumdan daha iyi hale getireceğine inandıkları çalışmalarını söyleme dönüştürüp topluma açıklarlar.
Siyasi parti temsilcileri seçmenlere birebir ulaşmak için esnaf, aile/ev, kurumlar ve sivil toplum kuruluşlarını da ziyaret ederek kendilerini ve yapmayı vaat ettiklerini anlatırlar. Bu sırada seçmenler de fırsat bulup gözlemlerini, yaşadıklarını ve beklentilerini siyasilere aktarıp ülkenin daha yaşanabilir olması için gerekenleri sıralarlar. Aslında bu fikir alışverişi seçim dönemi başlamadan kesintisiz olarak sürdürülmesi sürecin daha sağlıklı sonuçlar üretmesini sağlayacaktır. Kimi vatandaşlar bir kısım siyasetçiler için de bize sadece seçimden seçime geliyorsunuz! Seçim bittikten sonra sizlere ulaşamıyoruz! Diyerek sitem de ediyorlar.
Günümüzde internet ve bilişim teknolojilerinin sunduğu fırsatla seçmenler ve kurumları temsil edenler çok kısa zaman diliminde/anlık çok sayıda hatta sınırsız insan kitlesine ulaşabilmektedir. Tam tersi siyasi partiler de ulaştırmak istedikleri mesajları sosyal medya aracılığıyla topluma kısa zamanda iletebilmektedir. Bu iletişimin sağlıklı olması için sadece seçim dönemlerinde ortalık toz duman iken değil kesintisiz belli mekanizmalarla sürdürülebilir olması gerekir. Üstelik seçim sürecinde yoğun bilgi/mesaj trafiği sağlıklı değerlendirme önünde bir engel olabilir.
Buradan hareketle üyesi olduğum Öncü Yöneticiler Derneği Genel Kurul Üyeleri olarak 14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Seçimleri öncesinde seçilecek olanlardan beklentilerimizi kısa spot ve postlar (sosyal medyada fotoğraf altı özlü sözler) şeklinde hazırlayarak kamuoyuyla sosyal medya aracılığıyla paylaşılması uygun bulunmuştur. Aşağıda okuyacağınız bu ifadeler derneğin kurumsal talepleri olarak seçime kadar üyelerce de sırayla paylaşılacaktır. Şimdi 2023 Seçimleri öncesinde eğitimciler ve okul yöneticileri seçilecek olanlardan neler bekliyor ve istiyormuş hep birlikte bakalım.
- Görev ve unvan eşitliği gözetmeden şartları taşımayan kişileri kademeler atlatılarak atanması 76. Madde uygulaması bitsin. Atamalarda liyakat ve kurallar esas olsun.
- İlkokuldan itibaren her sınıf düzeyinde haftada en az bir saat uygulamalı afete hazırlık dersi konsun.
- Riskli okul yapıları öncelikli olarak hızla güçlendirilsin ya da yeniden yapılsın.
- Okul yöneticilerine muhakkiklik görevi verilmesin.
- Okul yöneticilerine, her basit şikâyet sebebiyle sürekli soruşturma açılmasın.
- Okul yöneticiliği profesyonel meslek olsun.
- Öğretmenlik Meslek Kanununa okul yöneticiliği mesleği de dâhil edilsin.
- Öğretmenlik Meslek Kanunu, adına yakışır biçimde gerçek bir meslek kanunu olarak yeniden düzenlensin.
- Okul müdür yardımcılığı ve müdürlüğü, öğretmenliğin doğal kariyer basamağı olarak kabul edilsin.
- Okul yöneticilerine, okul temelli ödül ve ceza yetkisi tanınsın.
- Okul yöneticilerine yardımcı personeli, memuru ve müdür yardımcılarını seçme yetkisi verilsin.
- Haftalık ders saati ve ders çeşitliliği azaltılsın. Çocuk ve gençlere sosyal zaman ve alan açılsın.
- Okullara günlük ve haftalık ders programını düzenleme gibi okul temelli müfredat düzenleme yetkisi verilsin.
- Okulların, yemek, servis, tadilat, tamirat gibi lojistik ihtiyaçları belediyeler ve ilçe milli eğitim müdürlüklerince giderilsin.
- Her öğrenciye kahvaltı ve öğle yemeği verilsin.
- Her okula yeterli sayıda yardımcı personel görevlendirilsin.
- Her okula memur görevlendirilsin.
- Okul bazlı bütçe uygulaması okulun ihtiyaçları ve öğrenci sayısı bakımından gerçekçi olarak tahsis edilsin.
- Okul yöneticilerine yönetici asistanı tahsis edilsin.
- Okul yöneticilerine ücret kesintisi olmadan izin hakkı verilsin.
- Okul yöneticilerine yıpranma payı sağlansın (5 yıl çalışmaya 1 yıl kademe ilerlemesi, erken emeklilik hakkı, ek BES ödemesi, özel sağlık sigortası gibi).
- Eğitimcilere de işçilerde olduğu gizi izin/tatil ödemesi yapılsın.
- Okul yöneticilerinin haftalık 40 saati aşan mesailerine ücret ödensin.
- Okul yöneticilerine ve öğretmenlere en az bir öğün yemek sağlansın ya da ücreti ödensin.
- Yüksek lisans ya da doktora yapmak isteyen okul yöneticisi ve öğretmenlerin derslere devam edebilmesi için görevli izin verilsin.
- Yüksek lisans ya da doktora yapmak isteyen okul yöneticisi ve öğretmenlere mali destek sağlansın.
- Okul yöneticilerinin her yıl bir yurt içi bir yurt dışı mesleki gelişim amaçlı bilimsel toplantı katılımı desteklensin.
- Özellikle dezavantajlı bölgelerde ve kiraların astronomik yükseldiği büyükşehirlerde okul yöneticilerine lojman imkânı veya kira yardımı sağlansın.
- Okul yöneticilerine, makam ve temsil giderleri için bütçe tahsis edilsin.
- Okul yöneticilerine, okulun büyüklüğüne ve türüne göre gerekirse okul düzeyinde, ilçe milli eğitim müdürlüğü sorumluluğunda araç kullanma imkânı sunulsun.
- Okul yöneticilerine ek ders ücreti ödeme uygulamasına son verilsin.
- Okul müdürünün en düşük aylık ücreti okul büyüklüğü ve türüne göre öğretmen ücretinden %50-100 fazla, müdür yardımcılarının aylık ücreti ise öğretmen maaşından % 25-50 fazla olsun.
- Okul yöneticilerinin en düşük aylık ücretlerine ek olarak, okulun büyüklüğüne, türüne, okulun bulunduğu bölgeye, iş güçlüğüne, yöneticinin mesleki yetkinliklerine ve akademik unvanına göre ek ödemeler yapılsın.
- Okullara daha fazla sayıda rehber öğretmen normu tahsis edilsin.
- Özel okul öğretmenlerinin asgari maaşları kamu ile eşitlensin.
- Özel okul öğretmenleri için uzun süreli sözleşme uygulamasına geçilsin.
- Ücretli öğretmenler için aylıkları, kadrolu öğretmenlerle eşitlensin.
- Özel okul ve dershaneler için ücret tespiti ve artışlarında devlet piyasa bozucu müdahale etmesin.
- Özel okullar için teşvik uygulamasının kapsamı genişletilsin.
- Eğitim türleri, kurumları ve bölgeleri bakımından ayrımcılık yapılmasın.
Şimdilik öncü eğitim yöneticileri derneği genel kurul üyelerinin tespitleri ve talepleri bu şekildedir. İlk sırada iş tatmini bakımında tüm çalışanlara olumsuz etki yapan nepotizm, akraba kayırma veya adam kayırma, öznel ve adil olmayan şekilde yapılan ayrımcılık, iltimas, torpil uygulamasına son verilmesinin dile getirilmiş olması talebi dikkat çekmektedir. Sendikaların müracaatları üzerine İdare Mahkemelerince verilen iptal kararları bu taleple örtüşmektedir.
Yönetimin yetki devri ve okul müdürlüğünün güçlendirilmesi, personel eksikliklerinin giderilmesi, öğrencilere ücretsiz öğlen yemeği verilmesi, sosyal zaman için haftalık programın azaltılması, özel okul öğretmenlerinin haklarının korunması, öğretmenden il müdürüne kadar ekonomik olarak özlük haklarının iyileştirilmesinin onyedi maddeyle ağırlıkla yer aldığını görmekteyiz.
Yöneticilerin birlikte çalışacağı ekibini belirleme yetkisi, eğitimde yerele yetki devri-özerklik ve okulun güçlendirilmesi, özel okulculuk alanında da sorunların çözülmesi, memur, temizlik, güvenlik gibi önemli görevlilerin tam istihdamının sağlanması, kariyer imkânlarının çoğaltılarak desteklenmesi, okul yöneticilerinin tam donanımlı ve işinin uzmanı profesyonel meslek olarak öne çıkarıldığı görülmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığınca riskli okul binalarının güçlendirilmesi ve yeniden yapılması konusunda eğitim-öğretimi de aksatmadan yoğun çalışmalar sürüyor. Topraklarının ve nüfusunun büyük çoğunluğu başta deprem riski altındaki ülkemizde depremin unutturmadığı sağlam binalar ve eğitimle afetlere hazır toplum ihtiyacına dayalı olarak okullar; afet anında yardım merkezi olarak kullanılabilecek şekilde yeniden tasarımlanmalıdır. Her okul girişine afet müdahale malzeme dolabı konulmalı ve her sınıfa tam donanımlı afet acil durum çantası konulmalı, “Öğretmenlik Meslek Kanunu yeniden düzenlenirken okul yöneticiliği mesleği yanında aslen öğretmen olan şube müdürlerinin de dâhil edilmelidir. Öğretmen, müdür yardımcısı, okul müdürü, ilçe/il şube müdürü, ilçe milli eğitim müdürü, il milli eğitim müdür yardımcısı aylık net maaş gelirleri toplamı hiyerarşik olarak dengeli kabul edilebilir şekilde düzenlenmelidir. Bu paragrafta belirttiğim öneriler de benim ilave görüşümdür.
Onca yapılan güzel projeler, çalışmalar ve uygulamalara rağmen eğitim alanında sağlık-ulaştırma gibi alanlara göre memnuniyet daha az olmuştur. İstenilen hedeflere ulaşılamadığı devletin en üst makamlarınca dile getirilmiştir. Ortaokulun LGS ve lisenin YKS sınav ve test sarmalından kurtarılması gibi eğitim konusunda daha radikal karar ve çözümlere ihtiyaç olduğunu düşündürmektedir. Bunun yanında daha hızla daha fazla düzenleme yapılması gerekiyor olabilir. Eğitim, hayatın içinde dinamik sürekli değişen ve gelişen ihtiyaçlara cevap vermesi için yeniliklerin sürekli yapılması zorunlu hale geliyor.