Pandemi dönemi ile dijital dünyaya büyük bir adım atılarak dijitalleşmeyi iş hayatından okullaşmaya her noktada aktif olarak geçiş hızlanmıştır. Uzaktan çalışma imkânı sunun teknolojiler hali hazırda çok eski geçmişe dayalı olan uzaktan eğitim teknolojilerinin de gelişmesine sebep olmuştur. Uzaktan eğitim süreci her kademedeki öğrencilerin hem öğretmenlerin kullandığı sisteme dönüştürülmüş ve kullanımı ile avantajla ve dezavantajlar oluşmaya başlanmıştır. Dijital dönüşüm sürecinde yeni nesil öğretmenler olarak bilinen dijital melezler sisteme daha kolay adapte olurken uzun daha uzun yıllar görev yapan öğretmenler dijital göçmenler ise zorluk yaşamıştır. Öğrenciler ise her kademede dijital yerli olduklarından dolayı teknolojiye daha kolay adapte olarak uzaktan yürütülen eğitim öğretim sürecine daha kolay alışmışlardır.
Dijital Göçmenler, Dijital Melezler ve Dijital Yerliler
Toplumda 1960-1980 yılları arası doğan nesil dijital göçmen, 1980-2000 yılları arası doğanlara dijital melez, 2000 ve günümüze kadar ki süreçte Z kuşağı olarak da bilinen dijital yerliler olarak bilinmektedir. Dijital yerliler, dijital göçmenlerden tamamen farklı düşünmekte ve bilgiyi de farklı bir bicimde işlemektedirler. Dijital yerliler basılı yayınları okumak yerine hiper metinler içeren ekrandan istedikler bilgiyi istedikleri zaman ulaşabildikleri bilgileri okuma eğilimindedirler. Bu durum dijital yerlilerin öğrenme sürecinin farklı olduğu öğretmenlerin öğretme yöntem tekniklerini dijital yerlilere göre şekillendirmesi gerektiği pandemi süreci ile de önem kazanmıştır.
Dijital yerliler; video, kamera, e-posta ve cep mesajının bulunmadığı bir dünyada hiç yaşamadıkları için bu durumu hiç bilmezken, dijital göçmenler ise dijital yerlilerden farklılık göstermektedir, bilgisayar çağına yetişkinlik dönemlerinde ulaşmış olan ve sosyal etkileşimin geçerli olduğu bir dönemde yaşamışlardır. Dijital yerlilerin ilk teknoloji deneyimi bilgisayarlar cep telefonu iken dijital göçmelerde ilk teknolojik iletişim ve eğlence araçları; radyo, telefon ve televizyon olmuştur. Dijital göçmenler, isteyerek teknolojiyi kullanan, ancak potansiyelini bilmeyen; teknolojinin bazı görevler için başarıyla kullanılabileceğine inanan nesildir.
Pandemi Döneminde Eğitim
Pandemi eğitime de yeni bir boyut kazandırmıştır. Öncelikle öğrencilerin eğitim alma hakkını gözeterek gerek ülkemizde gerekse tüm dünyada eğitim öğretim faaliyetleri için alternatifler geliştirilmiştir. Ülkemizde 23 Mart 2020 tarihi itibari ile TRT kademe bazlı eğitim yayınlarına başlamıştır ve öncesinde hangi öğrencinin hangi saatlerde ne dersi alacağını duyurularak planla bir süreç kısa sürede organize edilmiştir. Daha önce de kullanılan Eğitim Bilişim Ağı (EBA) kullanımı artırılmış asenkron videolara sınıf ve bireysel dersler yapılmaya başlanmıştır. Üniversiteler ise özerk bir şekilde kendi uzaktan eğitim sistemlerini oluşturarak uzaktan ders aşamasına kısa sürede geçilmiştir. Tüm öğrencilere yönelikte ücretsiz sunulan çevrimiçi ders, toplantı yapma imkanı sunan Zoom, Google Classroom, Skype, Microsoft Teams gibi uygulamaların kullanımı artmıştır.
Dijital yerliler; son derece meraklı, kendine güvenen, akıllı, odaklanmış ve küresel bir yönelime sahip nesillerdir. Bu gençler hayatlarının çok azını okuyarak geçirirken zamanlarının büyük bölümünü geçirdiği video ve bilgisayar oyunları, e-posta, internet, cep telefonları ve mesajlaşma hayatlarının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Cep telefonsuz, bilgisayarsız ve internet bağlantısız bir dünyayı hayal bile edemeyen dijital yerliler, teknolojiyi bir yenilik olarak değil, cep telefonları bir uzuvları olarak görmekte ve bilgisayarı hayatlarının doğal bir parçası olarak görmektedir. Dolayısıyla, yeniliklere çok kolay uyum sağlayabilen dijital yerlilerin, teknolojiye daha hâkim olduklarını söylemek ve yeni teknolojilere daha kolay uyum sağladıkları mümkündür.
Dijital göçmenlerin teknolojiyi deneyimlerken duygusal ve teknik desteğin olması çok önemli bir rol oynamaktadır. Günümüzde öğrenciler dijital yerliler, öğretmenler ise dijital göçmenler ve melezlerdir. Dijital göçmenler ve dijital yerlilerin ortak mekânlarından biri sınıftır ki günümüzde sınıflar dijitalleşerek dijital yerlilerin daha kolay kullanabileceği platformlara dönüşmüştür. Dolayısıyla yeni yüzyılda değişen öğrenci ve öğretmen tanımlarıyla birlikte sınıf yönetimini de yeniden düşünme zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Dijital göçmen öğretmenlerin teknoloji okuryazarlığı konusunda bu dönem öğrencilerinin (dijital yerliler) ihtiyaç ve beklentilerini karşılayabilecek yeterliklere sahip olması ve sürekli kendini geliştirmesi gereklidir. Dijital yerli olarak adlandırılan bu kendilerine araştırıp bulmaya, hiç tanımadıkları insanlarla bu bilgiyi paylaşmaya, eski kuşaklarla kıyaslanmayacak kadar yatkın olan özellik ve yeterliklere sahiptirler.
Pandemi ile birlikte eğitim ortamları esnek, farklı öğrenme stillerini destekleyen, işbirliği, iletişim ve sosyal etkileşim sağlayarak etkileşim düzeyi yüksek, öğrenciye bilgiyi doğrudan sunmak yerine araştırarak bulmaya yönlendiren, dijital medya araçlarını öğrenme sürecine entegre edebilen, sosyal öğrenme ortamları oluşturan ortamlar olarak tasarlanmalıdır. Bu bağlamda öğretmenlere hizmet içi kurslarla bu yeterlilikler kazandırılmalı, yeni nesil öğretmenler ise bu mevcut gelişime açık olarak eğitilmelidir.
Kaynakça
- Arslan, H. Bilişim Teknolojilerinin Dünü, Bugünü Ve Geleceği. 63.
- Bilgiç, H. G., Duman, D., & Seferoğlu, S. S. (2011). Dijital Yerlilerin Özellikleri Ve Çevrim İçi Ortamların Tasarlanmasındaki Etkileri. Akademik Bilişim, 2(4), 1-7.
- Eşgi, N. (2013). Dijital Yerli Çocukların Ve Dijital Göçmen Ebeveynlerinin İnternet Bağımlılığına İlişkin Algılarının Karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3), 181-194.
- Karabulut, B. (2015). Bilgi Toplumu Çağinda Dijital Yerliler, Göçmenler Ve Melezler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 11-23.
- Parsa, A. F. (2009). Dijital Yerlilerle Web 2.0 Önde. Habertürk Gazetesi, 3.
- Prensky, M. (2001 A) Digital Natives, Digital İmmigrants. On The Horizon. 9 (5): 1-6.
- Prensky, M. (2001b) Digital Natives, Digital İmmigrants, Part Iı: Do They Really Think Differently? On The Horizon 9 (6), 1-6.
- Sabri, Ö. Z. (2020). Bölüm 1 Covid-19 Sonrası Dijitalleşme Ve Eğitim Sektörünün Geleceği. Sektörlerin Ve Mesleklerin Geleceği.
- Tonta, Y. (2009). Dijital Yerliler, Sosyal Ağlar Ve Kütüphanelerin Geleceği, Türk Kütüphaneciliği 23 (4): 742-768.
- Tonta, Y. (2009). Dijital Yerliler, Sosyal Ağlar Ve Kütüphanelerin Geleceği.
- Tufan, F. Interpersonal Interactıon Process For Dıstance Learners: An Example From Turkey In Lıne Wıth The Concepts Of Dıgıtal Natıves And Dıgıtal Immıgrants1.
- Yildiz, K. A. (2012). Dijital Yerliler Gerçekten Yerli Mi Yoksa Dijital Melez Mi. International Journal Of Social Science, 5(7), 819-833.
- Yök (2020a). Basın Açıklaması. Https://Www.Yok.Gov.Tr/Sayfalar/Haberler/2020/Universitelerde- Uygulanacak-Uzaktan-Egitime-İliskin-Aciklama.Aspx
- Yök (2020b). Yök, Engelli Öğrencilerin Uzaktan Eğitimde Yaşadığı Sıkıntılara Yönelik Hareketegeçti. Https://Www.Yok.Gov.Tr/Sayfalar/Haberler/2020/Engelli-Ogrenciler-İcin-Uzaktan-Egitim.Aspx
- Yök (2020c). Yök’ten Üniversitelerdeki Sınavların Yüz Yüze Gerçekleştirilmeyeceğine İlişkinkarar. Https://Www.Yok.Gov.Tr/Sayfalar/Haberler/2020/Yok-Ten-Sinavlara-İliskin-Karar.Aspx
