Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında yer almaktadır. Dünya geneliyle ülkemizi kıyasladığımız zaman beyin göçünün giderek arttığını görmekteyiz. Eğitimin işlevlerine baktığımız zaman pek çok faktörden bahsedebiliriz. Eğitimin işlevleri arasında ekonomik, siyasal, seçme ve yöneltme, bireyi geliştirme, kültürel miras, toplumsallaştırma sayılabilir. Statü kazandırma, tanıdık sağlama, eş seçme, bireyi koruma, işsizliği önleme ise eğitimin gizli işlevleri arasında yer almaktadır. O halde ülkemizde işlevini yerine getiremeyen eğitim işlevi nedir? Ve ne yapmalıyız?
Eğitimin en önemli argümanı bilginin kullanımı ile ilgilidir. Yani eğitimde yukarıda saydığımız işlevleri yerine getirirken biz öğretmenlerin kullandığı en önemli araç bilgidir. Bilgi günümüz dünyasının en önemli silahıdır dersek yanılmış olmayız. Genel anlamda baktığımız zaman ülkemizdeki eğitim sisteminde bir bilgi yüklemesinden bahsedilebilir. Peki bilgi yüklemesi yapılmasına rağmen eğitim neden gizli işlevlerinden statü kazandırmayı gerçekleştirememekte ve bugün lise çağına kadar inmiş olan beyin göçü yaşanmaktadır. Sanırım burada asıl üzerinde durmamız gereken konu verdiğimiz bilgi miktarının ötesinde bilginin işlevselliği konusudur. Genel itibariyle kalabalık sınıfların bize dayatmış olduğu ezbercilik yaklaşımı, bizi gelişim odaklı öğretim sürecinden uzaklaştırmaktadır. Oysa gelişim odaklı öğretim yaklaşımlarında bireyin yeteneklerini keşfederek süreç içinde geliştirip yönlenmesi mümkün olmaktadır. Bu sayede eğitim seçme ve yöneltme işlevini gerçekleştirebilecek adımları atabilmektedir. Eğer okul sürecinde biz bu adımları atabilirsek sonrasında eğitim sayesinde birey istediği statüye sahip olabilecektir. Ancak burada dikkate edilmesi gereken nokta eğitim politikalarının okulda kazanılan bu sürece uygun düzenlemeleri yapıp yapmadığıdır. Eğer okullarda bilgiyi daha işlevsel hale getirebilmek için ar-ge birimleri oluşturulabilirse Milli Eğitim programlarındaki kazanımların uygulanması aşamasında çeşitli öğretim metotlarının projeye dönüştürülmesi ,çeşitli hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi, öğrenci öğretmen etkileşiminin sağlanması daha üst düzeylerde gerçekleştirilebilir. Bu şekilde geliştirilen yeni metotlar bilgiyi daha işlevsel halde kullanmamızı sağlayarak bireye toplum içinde fonksiyonel bir rol biçer. Bunun ardından birey istediği statüyü kazanarak eğitimden üst seviyede yararlanmış olur.
Beyin göçünün önlenmesi için atılacak bu adımlar elbette ülkenin ekonomik durumuyla da ilgilidir. Ancak başlangıçta eğitim politikalarından başlanarak bir değişim yaratılması da mümkündür. Bu açıdan bakıldığında ülkenin sürdürülebilir kalkınma hedefleri içinde yer alan eğitim politikaları üzerinde yapılan tartışmalarda sürdürülebilir bir nitelik kazanmalıdır. Bilginin işlevselliğinin sağlanabilmesi için sürdürülebilir hedeflere ihtiyaç vardır. Bu yüzden değişimin kendisine direnmek yerine değişime ayak uyduran daha süründürülebilir hedefler koymak eğitim politikalarının görevidir. Bu kalkınma hedefleri olmadığı sürece beyin göçünün önüne geçmek mümkün olmayacaktır. Ayrıca bilginin silah olduğu günümüzde işlevselliği korumak için bu beyin göçlerinin önüne geçmek gerekir. Bu sayede eğitimin işlevlerinden olan kültürel mirası korumakla görevli okullar sayesinde çok değerli hizmetler vererek bu mirasa hizmet edecek bireylerin yut dışına gitmesi engellenmiş olur. Beyin göçü yoluyla ortaya çıkacak bu fiziki hareketlilik önlendiğinde bu bireyler statü kazanmak yoluyla küresel anlamda yeni gelişen sistemleri de ülkemize kazandırmanın yolunu arayacak, bu da yeni çığırların açılmasına olanak sağlayacaktır. Bu sayede toplumsal birim olarak bir organizma niteliği taşıyan okul içinde barındırdığı hücreleri yani bireylerle, bilgiyi işlevsel kullanabilen farklı eğitim metotlarını organize ederek dinamik bir sistem olma yolunda ilerleyecektir.
