Kendini beğenmekle, kendini beğenmişlik arasında sözel olarak hiç fark olmasa da söyleyen ve dinleyen kişi açısından anlamca farklılıklar taşıyabilir.
“Ben kendimi beğeniyorum” dediğinizde karşı taraf bunu:
“O kendini beğeniyor” olarak algılamaz da, “O, kendini beğenmiş biri” diye yorumlar.
Kendi beğenmek aslında, kişinin kendisine yönelik farkındalığını ifade eden bir durumdur. İyi ve kötü yönlerini bilme, kendi haliyle barışık olma, eksiklerinin farkına varma, kendini tamamlamaya çalışma, bir yandan da göze batan yönlerini törpüleme.. Yani kişinin içi ile iyi olma durumundan kaynaklı kendini sevmesidir. Biraz da kendini bilme/sidir.. Kendini beğenmek için kendini bilmek gerekir. Kendini bilen ve kendini beğenen insan, yaşama karşı duyarlı ve her koşulda kendine güveni tamdır. Kendini bilmek, belli bir zihinsel olgunluğa erişmek, kendini değerlendirip anlamlı bir şekilde yorumlayabilmektir.
Hep bunu öğütleriz ya çevremize.. Kendinin kıymetini bil, kendini sev, kendine değer ver, kendinle barışık ol diye.. Kendini sevmeyen insan mutsuzdur, eziktir ve komplekslidir. Eksik taraflarıyla yüzleşme cesareti yoktur. Dışa yansıttığıyla içte yaşadığı bambaşkadır.
Buna karşılık “kendini beğenmişlik” başka bir anlam taşır. Kendini diğerlerinden üstün görme, kendini bir şey sanma, biraz da megaloman yani. Burada başkalarını hakir görme duygusu vardır. Kibir barındırır içinde. En çok da “Kendini bilmezlik” vardır. İletişim ve empati fakirliği, tahammülsüzlük yatar altında. “Kendini beğenmiş” dediğiniz zaman, üstünlük duygusu, beğenilme gereksinimi, hayranlık beklentisi ve narsistik özellikler de ön plandadır. Yaptığı her şeyi doğru görür. Bunun içinde insanların takdirini, onayını, sevgisini, beğenisini kazanmanın peşinde koşarlar.
Yani bu cümlenin kullanılma ve algılanma biçimini bir daha gözden geçirmek zannımca.. “Kendimi beğeniyorum” cümlesinin altında yatanı iyi okumak gerekiyor…
Protagoras’ın dediği gibi, her bir şey bana nasıl görünürse benim için böyledir, sana nasıl görünürse yine senin için de öyle. Her şeyin ölçüsü insan’dır..