Dr. Pasi Sahlberg, eğitimcilik kariyerine Helsinki’de bir öğretmen lisesinde matematik ve fizik dersleri vererek başladı. Daha sonra Helsinki Üniversitesi’nde fen ve matematik öğretmenliği dersleri verdi, yaklaşık on yıl boyunca Finlandiya Ulusal Eğitim Kurulu’nda fen dersi müfredatını hazırlayan ekibin ve öğretim metotları geliştirme biriminin şefi olarak çalıştı.
Sahlberg’in uluslararası kariyeri 1990’lı yıllarda başladı; Dünya Bankası, Ekonomi İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Avrupa Komisyonu’na danışmanlık yaptı. 2013 ve 2016 yılları arasında Harvard Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde misafir öğretim üyesi olarak uluslararası eğitim politikası ve liderliği üzerine dersler verdi. Eğitim alanında pek çok kitap ve makale yazdı.
Pasi Sahlberg, küresel eğitim alanındaki çalışmalarıyla çeşitli ödüllere layık görüldü. 2012’de Finlandiya Eğitim Ödülü’nü, 2014’de İskoçya’da Robert Owen Ödülü’nü ve 2016’da Danimarka’da Lego Ödülü’nü kazandı. Halen misafir öğretim üyesi olarak bulunduğu Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi’nde eğitim politikaları dersi vermekte ve dünyanın çeşitli ülkelerinde eğitim bakanlıklarına danışmanlık yapmaya devam etmektedir. Daha fazla bilgi için www.pasisahlberg.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
Pasi Sahlberg’in kitabında yer verdiği bilgilere göre en iyi liderler, aynı zamanda en iyi öğrencilerdir. Eğer liderler öğrenmezse, yönettikleri kurumlardaki öğrenme süreçleri de muhtemelen başarısızlığa uğrar. Bu bakımdan Finlandiya’nın dikkate alınması gereken özgün bir liderlik kültürüne sahip olduğunu söyleyen Sahlberg bu liderlik kültürü anlayışından yola çıkarak kitabında dört fikir sunmuştur;
- Sağlam bir öğrenme deneyimi için düzenli teneffüs ve fiziksel aktivite kritik önemdedir.
- Eğitim alanında yapılacak kapsamlı değişiklikler için küçük veri, büyük veriye kıyasla genelde çok daha etkili bir araçtır.
- Eğitim kazanımlarını daha nitelikli kılmanın yolu hakkaniyeti sağlamaktan geçer.
- Finlandiya eğitim sistemine dair uydurma bilgiler ve şehir efsaneleri, daha iyi bir eğitim sistemi kurma yolunda verilen çabaları akamete uğratabilir.
Aynı zamanda Sahlberg’e göre okulda yalnızca öğrenciler değil, öğretmenler de öğrenir. 1970’li yıllarda ortaya atılan görüşe göre öğretmenler farklı şekillerde öğretmelerine imkan verecek biçimde eğitilmedikleri sürece eğitimin kalitesi de yükselmeyecekti. Ancak öğretim metodları ile müfredata odaklanan öğretmen eğitimlerinin analizine göre bu eğitimleri alan öğretmenlerin sadece %10’u öğrendiklerini hayata geçirebiliyorlar. Joyce ile Beverly’nin, (1980) yürüttüğü araştırma, denetimin ve ders tipi hizmet içi eğitimin, öğretmenin öğretiminde bir değişime yol açmada etkili olmadığını ortaya koymaktadır.
Eğitim Türlerine Göre Öğrenilenlerin Aktarımı
| Sağlanan Eğitim | Beceri Gelişimi | Derste Doğru Kullanım |
| Kuram/Bilgi | %5 | %0-%5 |
| Kuram/Örnekleme | %50 | %5 |
| Kuram/Örnekleme/Pratik/Geri Bildirim | %90 | %5 |
| Kuram/Örnekleme/Pratik/Geri Bildirim/KOÇLUK | %90 | %75-%90 |
Bu ortamı sağlayabilecek metodlardan birisi akran koçluğu. Öğretmenlere, sporcular gibi koçluk edilirse, yeni edindikleri becerileri uygulamaya koyacaklardır. İki denk arasındaki – birinin, kendini bireysel ve mesleki açıdan geliştirmeye adadığı ilişkidir. Finlandiya’daki pek çok eğitimci bu başarının akran koçluğundan geldiğini düşünmektedir. Yine Sahlberg kitabında okullarda teneffüs hakkının ihlal edilmemesi gerektiğini ve öğretmenlerinde molalara ihtiyaçlarının olmasının altını çizmiştir.
Ona göre belki de öğrenciler daha az matematik dersi görüp, ondan arta kalan vakitte de gerçekten sevdikleri ve ilgilendikleri bir şeyi okulda yapsalar daha iyi olacaktı. Genellikle klasik okullarda 40-45 dakikalık derslerde okuduğunu anlama, matematik ve fen gibi alanlarda alınan notların yüksekliği önemlidir. Yine bu dersler önemli sırada yer alırken beden, müzik, resim gibi derslere az zaman ayrılmaktadır. Sahlberg’e göre beden, müzik ve resim gibi dersler de önemli olmalıydı.
Finlandiya’da beşinci sınıf öğrencilerinin örnek bir okul günü yandaki görselde belirtilmiştir. Sahlberg Finlandiya’da hava şartları ne olursa olsun tenefüste mutlaka öğrencilerin açık havaya çıktıklarını belirtmektedir. Bununla birlikte Finlandiya’da yapılan araştırmalar, okulda geçirdikleri süre boyunca daha fazla fiziksel aktivitede bulunan ve oyun daha fazla zaman ayırabilen çocukların, günü hareketsiz geçiren çocuklara kıyasla derslerinde daha başarılı olduklarını göstermektedir. Aynı zamanda Finlandiya eğitim sisteminde ev ödevlerinin verilmediğine dair efsaneler olduğunu ancak ev ödevleri yarım saati geçmeyecek şekilde verildiğini dile getirmiştir.
Kitabın devamında Sahlberg eşitlik ve hakkaniyet kavramlarına şu şekilde değinmiştir;
Eğitimde eşitlik denince çoğu zaman akla ya herkesin nitelikli bir eğitim görme hakkı ya da kız ve erkek öğrencilerin eşit muamele görmesi gelir. Eğitim sistemleri her öğrenciye aynı eğitimi verip hepsinden aynı başarıya ulaşmalarını bekler ve bunun hakkaniyetli bir durum olduğunu savunurlar. Finlandiya’nın eğitim sisteminin gelişimine yön veren ilkelerden biri de hakkaniyet olmuştur. Hakkaniyeti sağlamanın iki önemli yolu yerel denetim ve mesleki öğrenime kesintisiz erişimdir. Aynı zamanda okullarda hakkaniyete gereken önem verildiğinde, okul performansı kavramı da farklı bir anlam kaz
anacaktır.
Sahlberg kitabında ‘Okulların gelişiminin dinamosu hakkaniyettir’ sözüyle duruma vurgu yapmak istemiştir.
Yazısını bitirirken Sahlberg bir ülkenin eğitim sistemini birebir kopyalamanın felaketle sonuçlanabileceğinin ve uluslararası sınavlardaki başarılara değil, öğrencilerin ihtiyaçlarına odaklanmamız gerektiğinin önemle altını çizmiştir. Aslında tüm mesele okullar arasında rekabet yerine işbirliğini teşvik etmek, standartlaştırma ve uyumlulaştırmadan ziyade yaratıcılığa ve esnekliğe alan açmak, okullarda meslekten olmayan personele yönelmek yerine öğretmen ve idarecileri profesyonelleştirmek, cezai hesap verebilirlikten ziyade öğretmenlere itimat etmek…
Kitaptan Öneriler;
-
Kabuğunuza çekilmeyin.
-
Gelişimi görünür ve kalıcı kılın.
-
Feyzalmaktan vazgeçmeyin.
Kaynaklar
www.pasisahlberg.com
12095838_akrankoluu.pdf erişimi için tıklayın
SAHLBERG Pasi, 2018, Eğitimde Finlandiya Modeli, İstanbul, Metropolis Yayıncılık
DEMİR Özden, DOĞANAY Ahmet, Öğretmen Eğitiminde Bilişsel Koçluk Yaklaşımı, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
