Çocuklarda sosyal beceri gelişimi yaşlara göre farklılık gösterir. Göz teması kurma, gülümseme, empati geliştirme gibi beceriler bebeklik döneminde ortaya çıkar. Bebekler bakım veren kişiyle olan etkileşimlerinde farklı becerileri pekiştirirler.
Okul öncesi dönemde çocuklar oyun yoluyla sosyal becerileri daha da geliştirirler. Bu dönem sosyal becerilerin temellendirildiği bir aşama olarak çocukların gelecekteki sosyal ilişkilerine hazırlık sürecini kapsar. Ailelerin sosyal beceri kazanmadaki etkisi çok yönlülük gösterir. Bu etki çocuğun yaşına, kişisel farklılıklarına ve aile dinamiklerine bağlı olarak değişim gösterir. Aile içi iletişim çocuğun dil gelişimine ve duygusal zeka kazanımına büyük katkı sağlar. Aileler çocuklarına toplumsal normları ve değerleri öğretme görevini üstlenirler. Çocukların başkalarıyla nasıl etkileşimde bulunmaları gerektiği konusunda temel bir anlayış kazanmalarına yardımcı olurlar.
Bazı çocuklar bebeklik döneminden çıkamayan bir davranış sergileyebilir. Bu durum aile etkisiyle yakından ilişkilendirilir. Bebeklikten çıkamayan çocuklar aşırı koruyucu, müdahaleci ebeveynlerin etkisi altında olabilirler. Aileler çocuklarının bağımsızlık gelişimini engelleyebilir, her adımda rehberlik etmeye çalışarak kararlarını kendileri verme fırsatını sınırlayabilir. Bu tür ebeveynlik bağımsız düşünme, karar verme ve sorumluluk alma yeteneklerini engelleyici etki gösterir. Bu tutum duygusal anlamda da etki bırakır. Aşırı koruyucu aileler çocuklarına duygusal zeka becerilerini geliştirmeleri için gerekli fırsatları sunamayabilir. Bu nedenle çocuklar arkadaşlarıyla sağlıklı bir şekilde etkileşime giremeyebilir. Aile içi iletişim tarzı da bu durumu etkiler. Çocuklara duygusal açıdan destekleyici bir ortam sağlamak önem taşır. Bu sayede çocuklar duygusal ihtiyaçlarını karşılama ve duygusal zeka becerilerini geliştirme fırsatına sahip olabilirler.
Aile tutumlarının farklılaşması çocukların karar verme becerilerini etkiler. Sürekli komut bekleyen çocuklar aile dinamiklerinden etkilenir. Bu davranış çocuğun aile içinde nasıl yetiştirildiği ve aile üyeleri arasındaki iletişim tarzlarına bağlı olarak gelişir. Sürekli komut bekleyen çocukların ebeveynleri aşırı kontrolcü, baskıcı olabilir. Ebeveynler çocuklarının her adımını yönlendirmeye ve kararlarını almasına izin vermemeye eğilimli görülür. Bu durum çocuğun bağımsızlık gelişimini engeller, sürekli olarak başkalarının talimatlarını beklemesine neden olur. Aile üyeleri arasında açık iletişim eksikse ya da duygusal ihtiyaçlar yeterince karşılanmıyorsa çocuklar sürekli komut beklemeye eğilim gösterir. Çocuğun duygusal zeka ve sosyal beceri gelişimi olumsuz etkilenebilir. Önemli olan aile içinde daha fazla özgürlük ve sorumluluk verilmesidir.
Sağlıklı gelişimi desteklemek için ebeveynler çocukların bağımsız düşünme ve karar verme yeteneklerini geliştirmelerine izin vermeli ve onları sorumluluk almaya teşvik etmelidir. Aile içi iletişimde duygusal açıdan destekleyici bir ortam yaratmak gelişimi destekler. Bu ortam çocuğun duygusal ihtiyaçlarını daha iyi karşılayabilir ve sürekli komut beklemesini azaltabilir. Sürekli komut bekleyen çocuklar hayatlarında birçok olumsuz etkiye maruz kalabilir. Bu davranış biçimi çocuğun duygusal, sosyal, zihinsel ve bağımsızlık gelişimini etkiler. Kendi kararlarını verme ve sorumluluk alma konusunda güçlük yaşamalarına neden olur. Sürekli komut beklemek çocuğun özsaygısını ve özgüvenini azaltabilir. Sosyal ilişkilerde, arkadaşlarıyla, diğer çocuklarla etkileşime girmekte zorluk çekebilirler. Sürekli olarak yönlendirilmeye alışkın olmaları duygusal zeka gelişimini de etkileyebilir. Duygusal ifade ve empati becerileri yeterince geliştirilmeyebilir. Bu nedenle aileler çocuklara daha fazla bağımsızlık ve sorumluluk vererek kendi kararlarını alabilme yeteneklerini geliştirmelidir.
