Mentorluk kavramının kökeni 3500 yıl öncesine Yunan mitolojisine dayanmaktadır. Yunanlı Homeros’un destanına göre Ithaca Kralı Odysseus Truva savaşına giderken, evini ve varisi olan oğlu Telemachus’u sadık ve güvenilir aile dostu Mentor’e emanet eder. Mentor’e verilen görev Telemachus’u eğitip bilgilendirmek ve Ithaca Kralı Odysseus savaşta iken yerine Ithaca Kralı Telemechus’u yetiştirmektedir. Ithaca Kralı Odysseus, Truva savaşında iken oğlunun eğitimi ile Mentor ilgilenir. Mentor, koruyuculuk görevinin ötesine geçerek Telemachus’un özel öğretmeni ve güvenilir bir akıl danıştığı hocası konumuna gelir(Starcevich, 1997).
Günümüzde mentor kavramı anlam bakımında farklılıklar göstermektedir. Kaynaktan kaynağa, kişiden kişiye, yazardan yazara değişebilmektedir.
Orta Çağ’da mentorluk, “öğretmen-öğrenci” ilişkisindeki öğrenci, mentorun deneyimlerinden yararlanan ve mentor öğrencinin gelişimine katkı sağlayan ve onu cesaretlendiren olarak yorumlanmıştır (Thomsen, 1993).
Mentorluk tarih boyunca nesilden nesile sadece açık bilginin transferi ile ilgili bir yaklaşım değil, aynı zamanda bilginin nasıl kullanılacağı ile ilgili temel gelişim yaklaşımlarından biri olmuştur (Rhades, 2004).
Son dönemde gelişen teknolojilere dayalı olarak iş ve sosyal yaşamda ihtiyaç duyulan bilgi ve becerilerin çeşitlenmesi ve beklentilerin yükselmesiyle eğitim kurumlarında yeni arayışları hızlandırmış ve üniversitede alınan geleneksel eğitimin mezuniyet sonrası duruma ne derece cevap verebildiği ile ilgili tartışmalar artmaktadır. Bu beklentileri karşılamada birey ve bireylerin bilgi ve becerilerini kendi belirledikleri hedef ve istekler doğrultusunda geliştirmede tarih boyunca kullanılan mentorluk gelişimini devam ettirmekte ve bu konu üzerine yapılan çalışmalar her geçen gün artmaktadır (Headlam-Wells vd., 2006).
21. yüzyılda örgütlerde uygulanan yüzlerce çalışma ve teknikteki ortak amaç verimliliği artırmak ve böylece kaliteye ulaşmaktır.Bu çalışmalar ve teknikler içerisinde son yıllarda ön plana çıkan eğitimin tüm kademesinde çalışanların ve paydaşlarının kendi alanlarında daha başarılı olmasını, öz yeterlilik, kişisel gelişim ve verimliliklerini arttırması yönünde fayda sağlayan tekniklerden biri de “Mentorluk”tur. Mentorluk Galileo’nun da dediği gibi birinin kendi içindeki potansiyeli ortaya çıkarmaya yardımcı olan bir tekniktir.
Doğru söyler Galileo;
“Kimseye bir şey öğretemezsiniz,
Sadece cevabı kendi içinde bulmasına yardımcı olursunuz.”
KAYNAKÇA
Headlam-Wells, J., Grosland, J. ve Craig, J. (2006). Beyond the organization: the design and management of e-mentoring systems. International Journal of Management, 26, 372-385.
Starcevich, M. (1997), All About Coaching and Team Building, USA: CMOE.
Thomson, R. (1993), “Appraising and Developing People”, Managing People, UK: Butterworth-Heinemann.
Yıldırım ve Yılmaz, (2013). Okul Yöneticilerinin Mentorluk Rollerinin Okulun Akademik Başarısı ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 30, 98-119.
