Milli Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan programlar ile alan/dalların tanıtımı, rehberlik ve yönlendirme işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla 30 Nisan 2024 tarihinde “Meslekî ve Teknik Ortaöğretim Kurumlarının Tanıtım ve Yönlendirme Yönergesi” yayınlandı.
Bu yönergeye göre; “Ortaokulu tamamlayarak liseye geçecek olan öğrencilerin; ülkemizin nitelikli iş gücü ihtiyacı çerçevesinde ilgi, istek, yetenek ve kişilik özelliklerinin ortaya çıkarılması, başarılı ve mutlu olabilecekleri bir mesleği seçmeleri için meslekler hakkında bilgilendirilmeleri, eğitim sistemi ile çalışma hayatı arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi, ülkemiz insan kaynağının yetiştirilmesi, hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlanmaları açısından İl/ilçe Millî Eğitim Müdürlükleri koordinesinde mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarınca ortaokullar ile tüm ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıf öğrencilerine yönelik eğitim öğretim yılı boyunca tanıtım ve yönlendirme faaliyetleri düzenlenmesi gerekmektedir.”
Geçen öğretim yılında daha bu yönerge yayınlanmadan önce İstanbul-Küçükçekmece İlçemizde Mesleki ve Teknik Eğitim ile Özel Eğitim ve Rehberlik bölümleri koordinesinde “mesleki tanıtım rehberlik ve yönlendirme çalışması eylem planı” başlatılmıştır. İlk faaliyet olarak da ikinci dönemin başı şubat ayında ortaokullarda görev yapmakta olan 8. Sınıflardan sorumlu tüm rehber öğretmenleri mesleki eğitimden sorumlu şube müdürü refakatinde onaltı meslek lisesinin tamamı her gün farklı biri olmak üzere üç hafta boyunca ziyaret edilmiştir.
İlk günlerde bu ziyaretlere gerek olmadığını düşünen rehber öğretmenlerin bir süre sonra aslında biz hem ülkemizdeki mesleki eğitim sistemini, hem meslek liselerini hem de ilçemizde öğrenci yönlendirdiğimiz kurumları yeterince tanımıyormuşuz diyerek memnuniyetlerini ifade etmişlerdir. Üç haftanın sonunda rehber öğretmenlere yönelik onyedi soruluk bir anket uygulanarak programın faydaları ölçülmüştür. Bu anketin sonuçları bir başka yazıyla ayrıca paylaşılacaktır.
İlçe Kaymakamımız tarafından Valimize çalışma hakkında bilgi verilmiştir. Çok beğenilen çalışma İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü Mesleki ve Teknik Eğitim Bölümünce il genelinde uygulanması için Mayıs ayında resmi bir yazı ve süreç takvimi yayınlanarak aşağıdaki çalışmaların yapılması istenmiştir. Zaten planlanmış ve başlatılmış olan bu süreç Küçükçekmece İlçemizde başarılı bir şekilde uygulanmıştır.
Öncelikle Mesleki eğitimden sorumlu şube müdürü başkanlığında; RAM temsilcisi, 1 kişi MTAL’den (Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi), 1 kişi 8. Sınıflardan sorumlu okul psikolojik danışmanı/rehber öğretmeni, 1 kişi ortaokul ve 1 kişi MTAL müdür yardımcısından olmak üzere 6 kişilik bir “İLÇE MESLEKİ YÖNLENDİRME KOMİSYONU” kurulmuştur.
- İlçemizdeki tüm liselerin web sitelerinin ve sosyal medya hesaplarının güncellenmesi sağlanmıştır.
- Ortaokul 8. Sınıf öğrencilerine okul psikolojik danışmanı/rehber öğretmeni tarafından “tercih süreci ve ilçedeki meslek liseleri tanıtımı” ile ilgili bilgilendirme sunumları yapılmıştır.
- İlçemizde yer alan MTAL tanıtımı için daha önce psikolojik danışman/rehber öğretmenlerine yapılan ilçemiz meslek liselerinin yerinde incelenmesi ve bilgi alınması çalışması bu kez 8. Sınıflardan sorumlu müdür yardımcılarına yönelik düzenlenmiştir. Hergün iki meslek lisesi gezilmek suretiyle sekiz gün boyunca mesleki eğitim, okul, alan ve dallar tanıtılmıştır.
- Dönem boyunca ortaokul 8. Sınıf öğrencileri öncelikle en yakındaki olmak üzere olabildiğince çok meslek lisesini ziyaret ederek atölye ve laboratuvarları gezerken o anda uygulama yapan öğrencilerle görüştürüldü ve soruları cevaplandırıldı.
- Dönem boyunca meslek lisesi okul müdürleri, müdür yardımcıları, alan-dal şefleri ve atölye meslek dersleri öğretmenleri öncelikle en yakın olmak üzere olabildiğince çok ortaokul 8. Sınıf öğrencilerini ziyaret ederek bilgilendirmelerde bulunarak el broşürleri dağıttılar.
- Tüm meslek liseleri kendi okul-kurum-alan ve dallarının tanıtımını içeren ayrı ayrı 2’şer dakikalık video kayıtlar oluşturdular. Bu görüntüler ilçe komisyonu onayı sonrası okul web siteleri ve sosyal medya hesaplarından paylaşıldı. Ayrıca bulut üzerinde bir adrese yüklenerek tüm ortaokullara bir yazıyla bildirildi.
- Ortaokul 8. Sınıf öğrencilerine okul psikolojik danışmanı/rehber öğretmenleri velilere yönelik “tercih süreci ve ilçedeki meslek liseleri ile alan-dalların tanıtımı” ile ilgili bilgilendirme sunumları yapılmıştır.
- İlçe kaymakamı, ilçe MEM Md, İlçe Şube müdürü katılımıyla ilçenin en çok öğrencisi olan ortaokullarının toplantı salonlarında meslek lisesi okul müdürü, koordinatör müdür yardımcısı, alan-dal şefi ve atölye meslek dersleri öğretmenlerince sunum bilgilendirme yapılarak sorulan sorular cevaplandırıldı.
- Tüm meslek liseleri okullarını, alan-dalları tanıtan afiş tasarlayıp A4 ve A3 boyutunda ortaokul sayısı kadar çoğaltıp ilçe MEM aracılığıyla ortaokullara ulaştırıldı.
- Sınıflardan sorumlu müdür yardımcısı ve rehber öğretmen odalarına yakın etkileşimli-akıllı tahta bulunan bir sınıfı öğrenci-veli tercih dönemi bekleme ve bilgilendirme sınıfı olarak düzenlediler. Bu sınıfa afişlerin tamamı asılarak büyük ekrandan da videoların sürekli izlenmesi sağlandı.
- Farkındalık oluşturmak adına ilçe MEM şube müdürü odasının kapısı bu afişlerle giydirme yapılarak “sen de gel meslek liseli ol, mesleğin olsun, mesleğin geleceğin olsun, mutlu ve başarılı ol” sloganı asılmıştır.
- Tercih döneminde tüm meslek liseleri sürekli açık tutularak gelecek olan 8. Sınıf öğrenci-velilerine tanıtım yapmak için öğrenci, öğretmen ve müdür yardımcısı görevlendirildi. Ziyaretçiler bir deftere sayısal olarak kayıt edildi.
- Yapılan tüm bu çalışmalar dönem bitiminde raporlanarak İl Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderilmiştir.
Kesinleşen öğrenci kayıtları sonrası ilçemizde meslek liseleri öğrenci sayısında % 7 oranında bir artış gerçekleşmiştir. Yarım dönemde gerçekleşen çalışmalar sonrasında öğrencilerin yerleştiği okul ve alandaki memnuniyetini araştırarak bu yılın çalışmalarına yön verilmesi kararlaştırılmıştır.
Yeni öğretim yılında bu çalışma süreci 2024-Eylül ayı sonunda yine İl MEM tarafından resmi yazısıyla başlatılmıştır. Bu kez yayınlanmış olan yönerge baştan sona kadar İlçe Mesleki Eğitim Yönlendirme Komisyonu okunmuş öğretim yılı boyunca yapılacaklar aşağıdaki gibi planlanmıştır.
- ve 9. Sınıflardan sorumlu müdür yardımcıları ile okul psikolojik danışmanı/rehber öğretmenlerinin iletişim bilgileri toplanıp listelenmiştir.
- Her okulda Mesleki Eğitim Yönlendirme Komisyonu kurulması istenmiştir.
- 2025 yılı Mart, nisan, mayıs aylarını kapsayacak şekilde basın yayın radyo televizyon gazete dergi ile sosyal medya mecralarında tanıtıcı haberler iş birliği ile yapılacaktır.
- MTE kurumlarında ‘’Meslek Tanıtma Kulüpleri’’ yönergenin 5. maddesi 3. fıkrasındaki faaliyetleri okul imkânları doğrultusunda yıl boyunca düzenleyecektir.
- İlçemizde İŞKUR şubesi bulunmadığından Bahçelievler İŞKUR Müdürlüğüne yazışma yapılarak öğrenci ve velilere yönelik tanıtım ve yönlendirme faaliyetlerini iş ve meslek danışmanlarınca yapılması talep edilecektir.
- Meslek liseleri öğrencilerinin okulları tarafından yıl boyunca mesleki fuarlara katılı sağlanacaktır.
- ve 12. Sınıflara yönelik kariyer fuarı, meslek liselerinde eğitimi verilen alanlarda işletmeye staja gönderilen firmaların da katılımıyla düzenlenecektir.
- Meslek liseleri web sitelerinde ‘’Okul Tanıtımı ve Kariyerim’’ bölümü oluşturularak sürekli güncel tutulacaktır.
- 2023–2024 yılında meslek liseleri tarafından üretilen orijinal içeriklerin okul rehberlik ders saatinde öğrenci ve velilerce izlenmesi sağlanacaktır.
- Yönergenin 6. maddesine göre meslek liselerince hazırlanan her türlü tanıtıcı materyal yıl boyu öğrenci ve velilerin göreceği şekilde paylaşılacaktır.
- İlçemiz 36 ortaokul ve RAM ‘da görev yapan rehber öğretmenlerle yönerge kapsamında Ekim ayının 3. Haftasında bir toplantı yapacaktır.
- İlçe şube müdürü başkanlığında meslek lisesi okul müdürleri ve alan şefleri katılımıyla ortaokul rehber öğretmenlerine mart ayının 1. haftasında bilgilendirme toplantısı düzenlenecektir.
Tüm bu çalışmalar mevzuatına uygun yürütüldükten sonra öğrencilerin daha bilinçli okul ve alan tercihinde bulunacaklarını söyleyebiliriz.
Bunun ötesinde mevzuatta yer almayan ancak ülkemiz için geliştirmiş olduğum mesleki eğitim modeline göre 8. Sınıf öğrencileri dörder kişilik gruplar halinde okul ve evlerinin yakınındaki iş ve meslek sahiplerini okul şube sınıf öğretmenleri planlamasıyla yapılandırılmış bir görüşme formuyla yarım/bir günlük ziyaret edebilirler. Bu ziyaretlerde görüntü ve ses kaydı alabilirler. Bir hafta sonra tüm gruplar yaptıkları görüşmeleri tüm sınıfla paylaşabilirler. Yaparak yaşayarak gözlem yaparak daha faydalı bir meslek tanıtımı yapılmış olacaktır.
Son olarak tüm atölye ve meslek dersleri öğretmenleri okullarının kayıt alanındaki 8. Sınıf öğrenci-velilerine MEB tarafından meslek danışmanı olarak e-okul üzerinden atanabilir, veli randevu oluşturarak danışmanlık alabilirler. Kaliteli süreç geliştirmenin ve iyileştirmenin sonu gelmez. Son söz MEB’nın “Herkesin Bir Mesleği Olmalı” sloganı düsturumuz olmalıdır.
