Öncelikle artırılmış gerçeklik konusunda uzun bir yazı olacağı için okuyanlardan özür dilerim detaylı bir anlatım ile konuyu zihninizde daha iyi canlandırmak için ek bilgilerle yazmaya çalıştım.
Eğitim yıllar içerisinde farklı teorilerle şekillense de temelinde bilginin kalıcı olarak öğrenciye aktarımı hedeflenmiştir. Özellikle son 40 yılda eğitimde teknoloji kullanımı bilginin transferi noktasında önemli bir araç haline gelirken bu araç yıllar içerisinde gelişen teknoloji ile kendi içerisinde evrim geçirmiştir. Yıllar önce sınıfta televizyon ile başlayan eğitim teknolojisi çalışmalarında bugün bilgisayar ya da mobil cihazlar üzerinden öğrenciye bilgi sunmakta kullanılabilen Artırılmış Gerçeklik teknolojine gelinmiş durumda.
Artırılmış gerçeklik için birden fazla akademik tanım mevcut ancak biz bu teknolojiyi gerçek dünya ortamında kalıcı değişikliklere sebep olmadan ortamın insan duyuları üzerinden zengileştirildiği bir teknoloji olarak tanımlayabiliriz. Tanımın üzerinden açıklayacak olursak artırılmış gerçeklik teknolojisini kullanarak gerçek ortama üç boyutlu modeller, video ve animasyonlar ya da bilgisayar ortamında geliştirilmiş farklı nesne ya da araçlar ekleyebiliriz. Bu nesneler eğitsel olabildiği gibi tamamen ticari de olabilir.
Eğitim ortamları için bakacak olursak artırılmış gerçeklikin eğitim ortamlarındaki en temel kullanım amacı soyut kavramların somutlaştırılması ve sınıf ortamında görülmesi mümkün olmayan farklı teknik donanımlara ihtiyaç duyan ya da tehlikeli deneyleri güvenli şekilde gerçekleştirmekte kullanılabilen bir teknolojidir. Artırılmış gerçeklik kullanılarak öğrencilere farklı ders içerikleri daha gerçekçi ve duyulara hitap edecek şekilde daha kalıcı bir bilgi edinimine yol açarak verilebilir. Bazı dersler için artırılmış gerçeklik örnekleri verecek olursak;
Fen bilimleri artırılmış gerçeklik ile çalışma yapmaya en uygun ders olarak görünmekte. Fizik dersinde akım ve manyetizma gibi gözle görünmeyen bilgiler ya da laboratuvar ortamında öğrencilerin gerçekleştirmesi güvenli olmayan deneyler sanal olarak gerçekleştirilebilir. Aynı şekilde Kimya dersinde de laboratuvar ortamında güvenli deney amacıyla artırılmış gerçeklik kullanılabileceği gibi molekül yapıları, bağlar üç boyutlu modellerle öğrencilere sunulabilir. Kendi deneyimim üzerinden Biyoloji dersi için örnek verecek olursam yüksek lisans tezim için 9’uncu sınıf müfredatında yer alan canlıların sınıflandırılması konusunda öğrencilere laboratuvar ortamında dahi göremeyecekleri tek hücreli canlıların hücre yapısı, laboratuvar ortamında görebileceklerinden daha detaylı olarak bitki ve hayvan hücrelerinin modellerini artırılmış gerçeklik teknolojisini kullanarak sunduk. Bunun yanında Mantarların ve bitkilerin sınıflandırılmasında kullanılan ama günümüz çocuklarınon hiç görmedikleri bitkileri örnek olarak içeren konularda bu bitki ve mantarların modellerini ve ayırt edici özelliklerini görmelerini sağladık.
Sadece fen bilimlerinde değil, sosyal bilimler, matematik, geometri, dil eğitimi, spor ve beden eğitimi ve diğer birçok eğitim alanında artırılmış gerçeklik uygulaması örnekleri bulmak ve kendi ihtiyaçlarınıza göre uygulamak kullanmak mümkündür.
NASIL ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK UYGULAMASI GELİŞTİREBİLİRİM
Kendi dersimiz için nasıl artırılmış gerçeklik uygulaması kullanabiliriz? Bunun için Google Play Store’da ya da Apple App Store’da bulunan uygulamalar üzerinden bir örnek ile açıklama getireceğim. Öncelikle saydığım her iki uygulama mağazasında doğrudan hazır olarak kullanılabilecek uygulamalar mevcut, örneği Fen Eğitiminde Arttırılmış Gerçeklik Örneği yazısını kaleme alan Elif Çilek hocamız Quiver 3D, Element 4D, Anatomy 4D, Unity, Stellarium ve Space 4D uygulamalarını kullanmış sizlerde bu uygulamaları kullanabilirsiniz. Bu uygulamaların yanı sıra kendi materyallerimizi kullanacağımız iki uygulamayı tanıtmak ve nasıl kullanılacağını göstermek istiyorum.
AUGMENT
Augment sadece 3 boyutlu modelleri gösterebilen bir artırılmış gerçeklik uygulaması kolay kullanımı ise bence en büyük avtanjı. Augment ile nasıl adım adım kendi çalışmamızı gerçekleştirebiliriz?
1- https://manager.augment.com/ adresinden “Create Your Account” diyerek e-posta adresimizi kullanarak hızlı biz şekilde kullanıcı hesabımızı oluşturuyoruz.
2- Açılan sayfada .dae ya da .obj uzantılı modelimizi sisteme yüklemek için “Add model” diyoruz.
3- Modelimizi seçtiğimizde karşımıza çıkan ekranda modelimize ait temel bilgileri giriyoruz. Ve sağ üstte yer alan Save and publish diyerek modelimizi yayınlıyoruz.
4- Modelimiz artık kullanılmaya hazır, burada “preview” seçeneğini kullanarak modeliniz için hazırlanan karekodu görebilir ve kaydedebilirsiniz. Bu karekodun yer aldığı föyleri öğrencileriniz Augment uygulaması yüklü tablet ya da telefonlar ile taradığında Glukoz molekülünün bağ yapısı ile birlikte görebilecek.
5- Örnek uygulamamıza ait karekodu tablet ve telefonlarınıza yüklediğiniz Augment uygulaması üzerinden paylaştığımız karekodu kullanarak görüntüleyebilirsiniz.
HP REVEAL (AURASMA)
HP REVEAL ya da eski adıyla Aurasma artırılmış gerçeklik konusunda geliştirilmiş ilk uygulamalardan birisi ve en fazla materyal desteğini de yine bu uygulama sağlıyor. https://studio.hpreveal.com/home adresinden HP Reveal’e üye oluyoruz ve sağ üstte yer alan “Create New Aura” seçeneği ile ilk uygulamamızı geliştirmeye başlıyoruz.
Bir sonraki adımda karşımıza çıkan ekranda “Click to Upload Trigger Image” diyerek uygulamanın hangi resmi gördüğünde istediğimiz materyali göstermesini istediğimizi ayarlıyoruz.
Tetikleyici resmimizi yüklediğimizde görsel üzerinde ayarlama yapabileceğimiz bir ekran karşımıza çıkıyor. Buradaki en önemli nokta eğer yeterli çözünürlük ve ayırt ediliciğe sahip bir görsel kullanmazsak bu ekranda uyarı verilmektedir. Eğer uyarı varsa bu ekrandayken görselimizi değiştirmeliyiz.
Görselimizi ayarlayıp sağ üstten Next diyerek bir sonraki aşamaya geçiyoruz. Bu aşamada “Trick to Upload Overlay” seçeneği ile kendi hazırladığımız 3 boyutlu modelleri, video, resim ya da ses dosyalarını sisteme yükleyebiliriz. Bunun için “Trick to Upload Overlay” seçeneğine tıkladıktan sonra karşımıza çıkan ekranda yükleme gerçekleştireceğimiz dosya türünü seçip “Browse” diyerek bilgisayarımızdan yükleyebiliriz. (Görsellere tıklayarak büyük haliyle görebilirsiniz.)
Son olarak yükleme tamamlandığında tetikleyici görsel üzerinde materyalimize dair düzenlemeler yapabildiğimiz ekranda istediğimiz bir görsel düzenlemeyi gerçekleştirip sağ üstten Save diyerek çalışmamızı kullanıma hazır hale getirebiliyoruz. HP Reveal uygulamasını telefonunuza yükleyerek ve altta yer alan resmi uygulamaya taratarak örnek olarak geliştirdiğimiz çalışmadaki videoyu inceleyebilirsiniz.