03-07-10.2023 tarihleri arasında şehir hayatı konusunda Türkiye’de yapılan en kapsamlı ve dünyada yapılan en başarılı forumlardan birisini izleme fırsatı buldum. Yerel Yönetimler, üniversiteler ve özel sektör temsilcilerinin katılımı ile yapılan Marmara Urban Forum, Marmara Belediyeler Birliği tarafından organize edildi.
İstanbul Kongre ve Kültür Merkezinde yapılan foruma yerli ve yabancı yüzlerce davetli misafir konuşmacı olarak katıldı. Her 2 yılda yapılan MARUF şehircilik forumlarının 3.’sü bu yıl yapıldı. Forumun ana teması “dayanıklılık ve ötesi” olarak belirlenmişti. İklim krizi, deprem, orman yangınları, suzuzluk, buzulların erimesi, ozon deliğinin genişlemesi, suçların artması, trafik sorunu, göç sorunu, gecekondulaşma ve konut sorunu, aile ve eğitim sorunları, açlık ve gıda sorunu, işsizlik ve istihdam sorunları, çocuk dostu şehirler, yaşlı dostu şehirler gibi farklı konuların ele alındığı forumda her halde neye karşı dayanıklılık sorusunun cevabı da bu konu başlıklarından kolayca anlaşılacaktır. Dayanıklığın ötesinde ne var acaba? Dayanıklılık biterse ardından ne gelir? Dayanıklılık biterse kırılma, yıkılma, çözülme, çürüme, tükenme gibi kaçınılmaz yok oluş süreçleri gelecektir.
Evrende hiçbir nesne kalıcı olmadığı için dayanıklılık artırılabilir fakat kalıcı ve ebedi bir dayanıklılık sağlamak imkansızdır. O halde mümkün olduğu kadar dayanıklı şehirleri nasıl kurabiliriz sorusunun cevabını aramamız gerekiyor ki bu forumda da bu soruların cevabı arandı. “Depreme karşı, sele karşı, yangınlara karşı, iklim krizine karşı, şehir hayatının sosyolojik ve psikolojik zararlarına karşı dayanıklı bir şehri nasıl inşa edebiliriz” sorusunu daha fazla sormamız lazım kendi kendimize. İşte MARUF FORUM’da bu sorulara verilecek cevaplar tartışıldı.
Çözüm olarak öğrenen organizasyonlar ve öğrenen insanlar olmak ve hatalarımızdan ders çıkararak öğrenmek konusu gündeme oturdu. Yerel yönetimler iyi uygulama örneklerini paylaştı. Akademisyenler de yaptıkları teorik ve uygulamalı çalışmalarının sonuçlarını paylaştı. MARUF FORUM’un çok büyük emek verilerek hazırlandığı hemen anlaşılıyordu. Oturum başlıkları özenle seçilmişti. Kent sineması, network odası, şehir rotaları, oyunlar, atölyeler ve derinlemesine tartışmalar büyük ilgi gördü. Ancak organizasyonun özellikle son 6 ayda yapılması planlanan tanıtım çalışmalarının Hatay depremi nedeniyle mecburen yapılan yardım faaliyetleri nedeniyle tam olarak yapılamadığı anlaşılıyordu. Bundan sonraki forumlarda şehirlerimizi bekleyen başta susuzluk ve temiz hava ihtiyacı gibi sorunların çokça konuşulacağını tahmin etmek zor değil.
Özellikle iklim krizi nedeniyle sıcaklık artışlarını düşürmek için karbon emisyon oranlarının düşürülmesine olan ihtiyaç ve geri dönüşüme gereken önemi daha fazla vermek yönündeki ihtiyaçlar gelecek forumun ana teması olmaya aday konular olarak bekliyor. Gelecek foruma kadar yerel yönetimlerin iyi örneklerini sistematik bir şekilde hazırlamaları ve bu konuda akademisyenlerden destek almaları büyük önem taşımaktadır.
MARUF FORUM 2023’de sosyal medya çalışmalarına daha fazla yer verilebilirdi. Ayrıca Devlet bakanlıkları ve özellikle şehircilik, turizm, sağlık ve milli eğitim bakanlıkları ile yerel yönetim temsilcileri ve çalışanları foruma temsilci göndermek suretiyle yakından takip edebilirdi. Bu seneki forum şehir hayatında dayanıklılığın çerçevesini çizmek bakımından oldukça dikkat çekiciydi. Emeği geçenlere ve özellikle Marmara Belediyeler Birliği Başkanı Tahir Büyükakın ve genel sekreter Cemil Arslan ve forumun hazırlık ekibini tebrik ederim.
Dr. Nadir Çomak