Şu sıralar bir çok genç ve anne-babanın gündemi aynı: üniversite tercihleri. Sınava hazırlanırken hedefi belli olanlar için soru daha çok “hangi üniversite?” olurken net bir hedefe sahip olmayan adaylar için soru sayısı ikiye çıkıyor; “hangi üniversite ve hangi bölüm?”
Üniversite tercihi yaparken ilk bakmanız gereken elbette sıralamanız. Yalnız bu sene puan türlerinin 18’den 5’e düşmesi kafaları biraz karıştırdı. Örneğin geçen sene 4 farklı sayısal puan türü varken tıp, eczacılık, diş hekimliği gibi bölümleri tercih edecek olan adaylar MF-3 puan türüne göre tercih yapıyorlardı. Bu yıl mühendislik, sağlıkla ilgili bölümler, bazı öğretmenlikler gibi tüm sayısal bölümler tek puan türüyle tercihte bulunacaklar. Aynı durum eşit ağırlık ve sözel puan türleri için de geçerli. Dolayısıyla geçen seneki başarı sırası ile bu yılki sıralamalar tam olarak örtüşmeyebilir. ÖSYM’nin başarı sırası sınırlamalarını değiştirmesi de buna işaret ediyor. Uzmanlar sağ olsunlar oturmuş bizim için bir istatistik çıkarmışlar ve bakın şöyle bir dönüşüm hesabı oluşturmuşlar:
MF-3 sıranızı bulmak için bu yılki sayısal başarı sıranızı 1,74’e bölmeniz gerekiyor. Örneğin SAY sıralamanız 50.000 olsun; MF-3 sıralamanız 50.000/1,74=28.735 oluyor.
Yok ben mühendislik istiyorum diyorsanız o zaman SAY sıranızı 1,87’ye bölerek MF-4 sıralamanızı buluyorsunuz. Örneğin SAY sıralamanız 60.000 ise 60.000/1,87=32.085 sizin MF-4 başarı sıranız oluyor.
Aynı şekilde TM-1 puan türü için bu yılki başarı sıranızı 0,70’e, TM-2 için 0,68, TM-3 puan türü için ise 0,62 katsayısına bölmeniz gerekiyor.
Puan türleri ve başarı sırası hesapları böyle.
Tercih yapacaksanız nelere dikkat etmek gerekiyor?
Öncelikle yukarıda uzun uzun anlattığımız gibi aldığınız puandan ziyade başarı sıranız üniversiteye yerleşmede çok daha önemli.
SİZ ne istiyorsunuz?
Çok önemli bir diğer faktör sizin ne istediğiniz dolayısıyla üniversiteyi değil mesleğinizi belirleyin. Her şeyi, herkesi bir kenara bırakın ve kendinize sorun; “ben ne istiyorum?” Elbette gönül çoook şeyler isteyebilir ancak siz sıralamanıza göre bakıp mümkün olanlar içerisinden ne istediğinizi soracaksınız kendinize. Gerçekçi olun :) Mesleğinizi belirledikten sonra o bölüm hangi üniversitelerde var bakın, taban başarı sıralarını araştırın.
Tercih yaparken sıralamanızı esnetin
Gördüğünüz gibi bu yılki sıralamanız geçen yıla göre daha yüksek geliyor dolayısıyla siz tercih yaparken %30-35 kadar daha düşük sıralamalardaki üniversiteleri de mutlaka yazın. Örneğin bu sene 60 bininci oldunuz. 3-5 tercihinizi 35 binlerden tercih yapın. Tercih yoğunluğunuzu 50.000-75.000 arasında tutarak 35.000-90.000 aralığında tercih yapın. Yani aldığınız puanla, başarı sırası ile kendinizi sınırlandırmayın.
Üniversiteleri araştırın
Tercih etmeyi düşündüğünüz okulların sitelerini mutlaka inceleyin. Öğretim üyesi kadrosu, kampüs yaşamı, yer aldıkları projeler, öğrencilerine sundukları sosyal imkanlar, yan dal ve çift ana dal şartları, yurtdışı öğrenci değişimi, burs olanakları gibi bir çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Hatta aynı şehirde yaşıyorsanız, imkanınız varsa okula gidip tanıtım günlerine de katılabilirsiniz, şu sıralar bir çok üniversitede tanıtım etkinlikleri yapılmakta.
Daha önce öğrenci almamış okullar
Yeni açılan üniversiteleri ya da üniversitelerin yeni açılan bölümlerini tercih ederken benzer okul ve bölümlerin geçen seneki başarı sırasını baz alın.
Yatay geçiş
Aynı bölümde üniversiteler arası ya da aynı üniversitede % 80 oranında benzer içerikli farklı bir bölüme yatay-dikey geçiş yapabilirsiniz. Bunun için varsa hazırlık sınıfı hariç iki dönemi tamamlamış olmak ve üniversiteye, bölüme göre değişen belirli not ortalamasını tutturmak ve varsa yatay-dikey geçil sınavına girmek gereklidir.
Tercih yapmak ya da yapmamak arasında kaldıysanız size birkaç ipucu.
- Bir çok okulun, bölümün kontenjanları artırıldı.
- Başarı sırası barajları genişletildi.
- Bir çok yeni meslek var.
- Geçen seneye göre başarı sıralarındaki belirsizlikler öğrenci lehine etki edebilir.
- Tercih yapıp bir bölüme yerleşip kayıt yaptırmazsanız önümüzdeki sene OBP yarıya düşer. Bu nedenle istemediğiniz, gitmeyeceğiniz bölümleri tercihlerinize yazmayın. Hedeflediğinizin çok çok altında bir sonuç aldıysanız mezuna kalmak da bir alternatif olabilir.
Tercih yaparken Milli Eğitim Bakanlığı’nın tercihlerde görevli rehber öğretmenlerinden, güvendiğiniz, bu işlerde bilgi ve öngörü sahibi bir öğretmeninizden fikir almanız, hatta tercihlerinizi birlikte yapmanız iyi olacaktır. Tercihinizi yaptıktan sonra tercih süresi içerisinde değiştirebilirsiniz. Tercih yaparken okul kodlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Vereceğiniz kararlar sizin için en doğru kararlar olacaktır. Herşeyin sizin için en güzeliyle sonuçlanması dileğiyle.
Şunu her zaman hatırlayın; sizden daha değerli hiçbir şey yok…
