Günümüz dünyasının en önemli sorunlarından biri olan Tükenmişlik Sendromu, karşımıza ilk olarak Amerika’da müşteri hizmetlerinde görev alan kişilerin yaşadığı bunalım olarak çıkmaktadır. Tükenmişlik genel bir ifadeyle kişinin duygusal ve fiziksel olarak enerji yitimi yaşaması, kendisini işine ve işinin gerekliliklerine verme konusunda başarısızlık duyması, sağlıklı iletişim kurmakta zorlanması ve davranışlarının iş ortamına uygun olmamasıdır.
Tükenmişlik sendromu çoğunlukla iş yaşamındaki olumsuzluklar ekseninde karşımızda çıkmakta ve iş hayatında kişilere kaldırabileceğinden daha fazla sorumluluk yüklenmesiyle beraber kendini göstermektedir. İş yaşamı haricinde sosyal hayatında aile konusunda baskılanan ve aile içerisinde çok fazla sorumluluk yüklenen kişilerde de tükenmişlik sendromu görülmektedir.
Tükenmişlik Sendromu Neden Meydana Gelir?
İş yaşamının stresli ve yoğun geçtiği kişilerde tükenmişlik sendromu daha sık görülmektedir. Çalışma ortamının verdiği bunalmışlık ve umutsuzluk hisleri, iş dışında görülmese bile kişilerin tüm yaşam alanlarını etkilemektedir. Tükenmiş sendromu riskini çalışan herkes taşımaktadır fakat bazı gruplar vardır ki bu risk onlarda daha fazladır. Bunlar; sorumluluk alarak önemli karar vermesi gereken kişiler, aldığı işleri yetiştirmek için sürekli psikolojik baskıya maruz kalanlar, çok işi fakat az zamanı olanlar, yaptığı işin gerekliliği olarak fazla hassas davranması gereken bireylerde tükenmişlik sendromu riski diğerlerine göre daha fazladır. Fakat demek değildir ki bu kişilerin dışında kimse de görülmüyor, tükenmişlik her zaman her meslek grubunda görülme riski olan bir durumdur çünkü kişisel faktörlerin de tükenmişlik sendromuna yol açtığı bilinmektedir. Mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip, hayır demekte zorlanan ve görevi dışında da iş sorumluluğu alan kişilerin de bu sendroma yakalanma riskleri yüksektir.
Tükenmişlik Sendromum Olduğunu Nasıl Anlarım?
- Sürekli yorgunluk ve bitkinlik hissi
- Fiziksel ve duygusal açıdan tükenme
- Uyku ve yeme düzeninde meydana gelen değişimler
- Sık sık gelen karın ağrısı
- İşten kaçma hayalleri
- Değersizlik hissi
- En basit işleri bitirmekte zorlanma
- Aile üyelerine ve sosyal yaşantılarına karşı aşırı öfkelenme
- Günlük yaşamdaki stres faktörleriyle başa çıkmakta zorlanma
- Mesleki özgüvende azalma
- Dikkat problemleri
- Anksiyete ve depresyon gibi sağlık problemleri
Tükenmişlik Sendromuna Yakalandım, Var Mı Bir Tedavisi?
Tükenmişlik sendromu, kişinin hayatını olumsu etkilese de kısa ve etkili yöntemlerle tedavi edilmesi mümkün bir problemdir. Tedavi süreci, hastalığın ilerleme durumuna göre şekillenmektedir. Sendromun hafif geçtiği kişilerde kişinin kendisinin alacağı önlemler ve sosyal yaşantısında gerçekleştireceği değişimler sendromla baş etmesinde yeterli olacaktır. Kişinin kendisinin önlemlerin iyi olacağı konusuna karar vermek için öncelikle kişinin muayene olması gerekmektedir. Bir ruh sağlığı uzmanıyla görüşmek, sendromun oluşmasındaki başlıca faktörleri belirlemeye ve tedavi sürecinde alınacak önlemlere karar verme noktasında faydalı olacaktır. Tükenmişlik sendromunun tedavisinde sıklıkla kullanılan yöntem psikoterapidir. Fakat sendrom ağır ve şiddetli şekilde ilerliyorsa doktor yönlendirmesiyle beraber ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Sendrom görmezden gelinip tedavi edilmediğinde depresyon gibi birçok psikolojik hastalığa neden olmaktadır. Tedavi edilmeyen durumlarda kişilerin ağırlaştığı ve intihara kadar sürüklendiği bilinmektedir.
Tükenmişliğimi Fark Ettim Kime Başvurmalıyım?
- Psikolojik Danışman
- Psikolog
- Klinik Psikolog
- Psikiyatri Hekimi
Tükenmişlik konusunda uzmanlığı bulunan ruh sağlığı çalışanlarından faydalanmak, sürecin olumlu ilerlemesi anlamında faydalı olacaktır. Sendromun ağır seyrettiği kişilerde ilaç kullanımı gerektiği için Psikiyatri hekiminden yardım almak, doğru hizmet açısından kıymetlidir. Süreçte ilaç kullanımıyla beraber psikoterapi hizmeti de verilmesi, iyileşmeyi pozitif anlamda destekleyecektir.
