Değerli anneler değerli babalar, “Dünyanın en kıymetli şeyi nedir?” sorusunu size yöneltmiş olsam muhtemelen alacağım ilk cevap çocuğum veya çocuklarım olurdu. Çocuklarını doğru bir şekilde yetiştirmek her ebeveynin ulaşmayı hedeflediği bir davranış biçimidir. Anne babaların çocuklarla kurduğu iletişim ve çocuklarına karşı tutumları, çocuğun davranışlarını ve karakterini şekillendirme açısından belirgin rol oynar.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış raporu incelediğimizde anne baba tutumlarının yedi alt başlıkta incelendiğini görüyoruz. Bu tutumları inceleyip, hangi davranışlar içerisinde olduğumuzu birlikte görmeye ne dersiniz? Otoriter miyiz, ilgisiz miyiz, aşırı mı izin veriyoruz, yoksa tutarsız mıyız belki de aşırı koruyucuyuzdur ya da mükemmelliyetçi? Yine de en iyisi demokratik olmak. Başlıyoruz…
-
OTORİTER TUTUM
Bu tutumu benimsemiş anne babalar, aşırı kontrollüdür.
Çocukların gelişim düzeyi ve isteklerini dikkate almadan, onların kendi istedikleri gibi davranmalarını isterler.
Katı kurallar ön plandadır ve çocuktan koşulsuz itaat beklenir.
İstenilen davranış gerçekleşmediğinde çocuk cezalandırılır.
Bu tutuma sahip anne babaların evlatları tedirgin, stres ve kaygı düzeyi yüksek, özgüveni eksik bireyler olarak yaşamlarını sürdürürler aynı zamanda itaatkâr ve saldırgan olurlar.
-
İLGİSİZ TUTUM
İlgisiz anne babalar çocuklarının istek ve davranışlarını sınırlandırmazlar.
Onların isteklerini önemsemez ve kayıtsız kalırlar.
Bu tip ailelerde yetişen çocuklarda davranış problemleri zamanla ortaya çıkar. Çocuklar dikkat çekmeye çalışır ve çevreye karşı kendini ispatlama çabası içerisinde olur. Bu tutumla yetişen çocuklar saldırgan ve özgüveni düşük olarak yaşamlarına devam ederler.
-
AŞIRI İZİN VERİCİ TUTUM
Bu tutumu benimsemiş anne babalar çocukların isteklerinde mantık aramazlar, kendi isteklerinden çok çocukların istekleri ön plana çıkar.
Hatalı davranışlar hoşgörülü bir şekilde karşılanır ve tepki verilmez.
Ailede söz sahibi çocuktur.
Bu tutuma sahip ailelerde büyüyen çocuklar daha bağımlı bireyler olurlar, sosyal gelişim ve özdenetim konusunda sorun yaşarlar.
Sorumluluk almada zorlanırlar.
-
TUTARSIZ TUTUM
Bu tutumu benimseyen anne babalar, aşırı hoşgörü ve otoriter tutum içerisinde git geller yaşarlar. Annenin hoş karşıladığı davranışı baba hoş görmez.
Ailenin onaylamış veya onaylamamış olduğu davranış belirsizlik içerisinde olduğu için çocuk hangi davranışın doğru hangisinin hatalı olduğu konusunda bocalar, olumlu ve olumsuz davranışları ayırt edemez.
Bu tutumu benimsemiş ailelerde büyüyen çocuklar karar vermekte zorlanır insanlara güven duymazlar. Ayrıca tutarsız, aşırı isyankar veya aşırı itaatkar bireyler bu tip ailelerde yetişir.
-
AŞIRI KORUYUCU TUTUM
Bu tutumu benimseyen anne babalar çocuklarına aşırı derecede korumacı yaklaşırlar.
Çocuğun tek başına başarabileceği birçok şey anne baba tarafından gerçekleştirilir ve çocuk deneme yanılma yolundan mahrum bırakılmış olur..
Bu tutumu benimsemiş anne babalar ile büyüyen çocuklar kendini savunamaz ve bu tip çocukların karar verme mekanizması gelişmez.
-
MÜKEMMELİYETÇİ TUTUM
Bu tutumu benimsemiş anne babalar kendi hayatlarında başaramadıkları birçok şeyi çocukları başarsın ister bu sebepten dolayı anne babanın çocuktan beklentisi çok yüksektir. Asla hata kabul etmezler.
Bu tutumu benimseyen anne babalarla büyümüş çocuklar kendini beceriksiz, başarısız ve değersiz hisseder. Sürekli başarmak için çabalarlar bu yüzden mutlu olmakta güçlük çekerler.
-
DEMOKRATİK TUTUM
Anne baba tutumları arasında en doğru ve en sağlıklı tutum demokratik tutumdur.
Bu tip ailelerde çocuklar koşulsuz sevgi ve saygı ile büyürler.
Çocuklar her durumda düşüncelerini rahatlıkla belirtebilirler
Anne babalar tutarlı ve kararlıdır.
Demokratik anne babalar çocuklar arasında bireysel farklılıklar olduğunu bilirler ve çocuktan kapasitesi düzeyinde bir beklenti içine girerler.
Anne baba çocuk ile birlikte kaliteli zaman geçirmeyi önemser.
Çocuğa sorumluluk verilir, çocuğun kendini ifade etmesi ve kendini kontrol etmesi beklenir.
Bu tutumu benimseyen anne babaların çocukları sosyal ve duygusal alanda yeterli, özgüveni yüksek, yaratıcı, kendini seven ve kendine güvenen, sorumluluk bilinci olan mutlu çocuklar olarak hayatlarına devam ederler.
Değerli anneler değerli babalar, yedi alt başlıkta anne babaların sahip oldukları tutumları inceledik, okuduk, okurken düşündük. Biz nasıl büyüdük, onları nasıl büyütüyoruz? Ruhumuzdaki en derin yaraları çocukluk çağlarında çoğu zaman anne babalar açar. Yüzündeki bir gülüş için ömrümüzü feda edebileceğimiz çocuklarımızı nasıl yetiştireceğimiz bizlerin elinde. Çocuk diyoruz fakat çocukların da toplumda yer edinmeye çalışan bir birey olduğunu unutmayalım. Enginarın bile bir kalbinin olduğu bu dünyada çocuklarımızın da bir kalbinin, duygularının, düşüncelerinin olduğunu daima hatırlamak dileğiyle. Sevgilerimle…
