İnsanoğlunun doğasında; akıl almayı, birilerinden uyarı, görüş, fikir, öğüt, nasihat, tavsiye, vaaz, davet gibi yaklaşımları dinlemeyi pek sevmediği söylenmektedir. Bu özellikle ergenlik dönemi ve sonrasında gençlerin ebeveynleri tarafından sıklıkla yanlış davrandıkları sebebiyle eleştirilmeleri sonrasında “öyle değil böyle yapmalısın” tarzındaki yaklaşımlar çoğunlukla tepkiyle karşılanarak ters teptiği bilinmektedir. Bu sebeple bazı anne-babalar söylemek istediklerini, çocukları üzerinde daha etkili olacağını düşündükleri kişilere söyletmeyi de tercih ederler. Bu bir arkadaşı, akrabası, komşusu, iş arkadaşı, öğretmeni ve yukarıda sayılan danışılan kişiler olabilmektedir.
Bir insanın hayatı boyunca tüm konularda eğitim almaya çalışarak ömrünü tüketmesi yerine farklı konularda uzman olmuş bilginlerin paylaştıkları tecrübelerini edinerek daha refah, huzur, mutlu ve başarılı hayat sürmeleri mümkündür. Eğitimin bir amacı da insanları hayata hazırlamak olduğuna göre bu nasihatlerin çok faydalı olacağına kuşku yoktur. (*)
İş insanı olarak tanıdığım ve sektörlerinin öncüleri olan başarılı insanların fikirlerine müracaat ettim. Değerli fikirlerini paylaşmalarını istedim. Yetmiş iki iş insanı benimle fikirlerini paylaştılar. Bu fikirlerden oluşan yazı dizisinin üçüncüsünde; Meslek seçecek, seçmiş ve meslek eğitimine devam eden gençlere neler söylemek istersiniz? Sorusuna verdikleri cevaplar özetle aşağıdaki gibidir.
Mutlu olmak için işini aşk derecesinde severek yapmak gerek. Bilgisayarda oynayan değil yazılım üreten gençler gerek. Sana uygun seveceğin başaracağın mesleği ortaokuldayken erkenden araştırmaya başla. Neye yeteneğin olduğunu merak et hayallerini düşün. Ben ne olmalıyım düşün. Hayal ve hedeflerin kabiliyetlerinle örtüşmeli. Mesleğini/okulunu zorunluktan değil severek seçmelisin. Mesleğinde en iyisi olmaya çaba sarf etmelisin. Emek yoğun işlerde severek yapılabilir. Sektördeki ehil ustalar, mühendislerden iyi kazanıyor. Mesleğin yanında insani değerleri öğrenip geliştirmeli. Hobileri, yabancı dili, sanatı olmalı zamanı boşa harcamamalı. Geleceğin şartlarını-ihtiyaçlarını düşünerek hazırlanmalı.
Mesleğin kötüsü olmaz, iyi seçilir, sevilir, değer-önem verilir, derinleşilirse başarılı olunur. Hayalindeki meslek, fiziksel, duygusal ve zihinsel özelliklerine uymalı. Meslekleri iyi tanımalı bilinçli yönelmelisin. Kararların bilgiye dayalı almalısın. Gençlere kariyer destek sistemleri kurulmalı. Puanım yüksek diye istemediğin mesleği seçme. Mesleğini yaptığın sürece eğitime devam etmelisin. Mesleğin iyileriyle takip ve irtibatta olmalısın. Sektörün geleceği hakkındaki öngörülere kulak vermelisin. Etik düşünce ve davranışlardan taviz vermeyeceksin. Sana öğretilenlerle yetinmeyip sıra dışı olmalısın. Mesleğine kendinden bir şeyler katmalısın. Tasarım ve pazarlama çok önemli. İngilizceyi mesleki olarak iyi öğrenmelisin. Başarılı-mutlu olmak için üniversite bitirmen şart değil. Çoğu işyeri kapısında eleman ilanları asılıyor. Yeni yüzyılın yumuşak becerilerini edinebilirsin. Okurken mutlaka projelerde yer almalısın.
Üniversite yıllarında ayakların üzerinde durmaya çalış. Her üniversite ve bölüm gerekli ve kaliteli olmayabilir. Rehber olarak uzman eğitimci ve meslek insanlarına danış. İşini parlatırsan o da seni parlatır. Kalite her zaman ederini bulur unutma. Aynı zamanda dürüst ve iyi karakter sahibi olmalısın. Mesleğinin üst düzey bilgi kaynaklarına ulaşmaya çalış. Mesleğini sevmiyorsan yapma, kendini-hayatını kurban etme, değiştir. Becerili eleman isen pozitif ayırımı görürsün. İşini hakkıyla yaparsan mutlaka karşılığını görürsün. Tutkulu olursan merakla kendini geliştirebilirsin.
Uygulayabilme kapasiteni sürekli iyileştir. Mesleğin senin geleceğin ve ekmek kapın olacaktır. İşini severek yapanlar hemen belli olur. Toplumda her mesleğe ihtiyaç olacaktır. İşini iyi yapanlar iyi kazanabilir. Parayı değil insanlara hizmeti amaç edin gerisi gelir. Yaz tatillerinde dinlenme dışında mutlaka bir yerlerde çalış. Meslek öğrenenlerin kolunda altın bilezik vardır. Mesleğin olması seni ayrıcalıklı kılacak. Dünyaya bakışını değiştirecek. Başkaları taş görürken sen bu taştan bir eser yaparım diyeceksin. Her şey zamanla gerçekleşir yeter ki azmi ve çalışmayı bırakma.
İş insanlarının meslek seçecek, seçmiş ve mesleki eğitime devam eden gençlere tavsiyelerinden özetle benim anladığım; “Gençler, kendini tanı, meslekleri araştır, incele, gözlemler yap, güçlü olduğun alanda severek ömür boyu yapabileceğin başarılı olabileceğin bir meslek seç, mesleğini öğrenmek için hem okulda eğitim al, hem de sektöründe gerçek iş ortamında çalışarak stajlar yaparak pratiğini geliştir, mezun olmadan nerede çalışacağını ve hangi mal ve hizmetleri üreteceğini hayal et, mesleğinin gelişim ve değişimini teknolojiyle ilişkisini takip et, varsa mesleği öğretene ve ustana saygı duy, mesleğine kendinden bir şeyler kat, mesleği öğrenmek için gerekiyorsa üniversite de oku, hiç yılmadan çalışmaya devam başarılı olacağına inan çünkü başaranlar; başaracağına inanarak çok çalışanlardır.
(*) https://egitimheryerde.net/egitim-adina-nasihatler/