Turizm kavramının esasında karmaşık/kompleks bir kavram olduğu konusunda hemfikir olmakta yarar var. Zira, gerek farklı bakış açılardan ve disiplinlerden gelen insanlara ve kurumlara, gerekse de süreç içerisindeki gereksinimlere göre farklı tanımlamalar olmuştur ve olmaktadır.
Turizm kavramının kökeni üzerine farklı açıklamalar mevcuttur. Bunlardan biri “Online Etymology Dictionary”(2016) içerisinde bahsedilen “tour” kelimesinden türemiştir. “Tour” sözcüğünün de Eski İngilizce’deki “turian”, Eski Fransızca’daki “torner”, Latince’deki “tornare” ve Antik Yunanca’daki “tornos”tan geldiği düşünülmektedir. Diğer yandan, Haulot’a göre(Fuster, 1971) “tur” kelimesi İbranice’den gelmektedir ve temeli İncil’e dayanır. Kelime karşılığı ise keşfetme, gezi ve tanımaya dayanır.
Wahab (1977) turizmi şu şekilde tanımlamıştır: Bir ülke içinde ve hatta coğrafi sınırlarının ötesinde, insanlar arasında bir iletişim aracı ve bir etkileşim bağı olarak hizmet eden, insan amaçlı bir faaliyettir. İnsanların bir bölgeden diğerine, ülkeye ve hatta kıtaya geçici olarak yer değiştirmesini içerir, ziyaret edilen ülke için ücretli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi değil, ihtiyaçların karşılanması amacıyla turizm, ürünleri tüketilen ve görünmez ihracat üreten bir endüstridir.
Wahab’ın tanımı en geniş tanımlardan biri olarak değerlendirilebilir.
Cooper ve ark. (1993), Leiper (1979) tarafından önerilen bir sistem biçimindeki turizm kavramından yola çıkarak şunları belirtmektedir: Turizm, bir seyahat deneyimi sunmak için, bir şekilde bir araya gelen bireyler, işletmeler, organizasyonlar ve yerler bütünü olarak düşünülebilir. Turizm, birçok hayata ve birçok farklı ekonomik faaliyete dokunan çok boyutlu, çok yönlü bir faaliyettir.
Dünya Turizm Organizasyonu’na göre turizm kavramının tanımı şöyle: “Kişilerin, ziyaret edilen yer içinde ücretlendirilen bir faaliyetin icrasıyla ilgili olmayan eğlence, iş ve diğer amaçlarla birbirini izleyen bir yıldan fazla olmamak üzere olağan ortamlarının dışındaki yerlere seyahat etmesi ve burada kalması faaliyetlerini kapsar”(www.unwto.org).
Tribe (1997: 640) ise kendi tanımını önermektedir: Turizm, temelde insanlar tarafından gerçekleştirilen bir faaliyettir ve gerçekleştiğinin söylenebilmesi için var olması gereken asgari özelliklerin; bir yerden başka bir yere seyahat etme eylemini; o seyahate katılmak için belirli güdüleri (işe gidip gelmek hariç) ve varış noktasında faaliyette bulunmayı kapsadığını söylemektedir.
Hala tanım üzerinden ortak bir görüş söz konusu olmamakla birlikte bu iki tanımın oldukça yaygın olarak kullanıldığı söylenebilir.
Benim önerebileceğim tanımlardan biri de şu şekilde: “İnsanlar tarafından varolan yaşanılan konum dışında gerçekleştirilen, iş, eğlence ve/veya diğer amaçlı olası eylemleri ve etkileşimleri içeren kavramdır”.
KAYNAKLAR
- “Online Etymology Dictionary”. etymonline.com. Retrieved 2 June 2016.
- Fuster, L.F. (1971) Teoría y técnica del turismo. Madrid: Nacional, Tomo I.
- World Tourism Organization – www.unwto.org.
- Tribe, J. (1997) The indiscipline of tourism. Annals of Tourism Research 24 (3), 638-657.
- Wahab,S-E.A. (1977) Introduçao adminìstraçao turismo. Sao Paulo: Pioneira
- Cooper, C. et. la. (1993) Tourism, Principles and Practice. London: Pitman Publishing.
- Leiper, N. (1979) The framework of tourism: Towards a definition of tourism, tourist, and the tourist industry. Annals of Tourism Research 6, 390 407