Ülkemizin hedeflediği, 2023 yılında dünyanın ilk on büyük ekonomisi arasında yerini alması ve ihracatını beşyüz milyar dolara çıkarması için yapması gerekenlerin başında ar-ge ve inovasyona önem vermek gelmektedir. İnovasyon, yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürün veya sürecin; yeni bir pazarlama yönteminin; ya da iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir örgütsel yöntemin uygulanmasıdır. İnovasyon, sadece yeni fikirler üretmek değil bunları hayata geçirmek ve ticarileştirmek demektir. Ar-ge ise bilgi dağarcığını artırmak amacıyla sistematik olarak sürdürülen yaratıcı çalışma ve bu bilginin yeni uygulamalar yaratmak için kullanılmasıdır (1).
Rekabetçiliğin en temel bileşeni, refah ve zenginliğe ulaşmanın yegâne yolu, üniversite ile sanayinin işbirliği yaparak ar-ge ve inovasyon çalışmalarında başarılı olmasıdır. Bu konuyla ilgili uluslar arası çeşitli endekslerde ülkemizin değişik başlıklar altında sıralaması iyi olmasa da; son yıllarda yapılan çalışmalar sonucu ihracat, büyüme hızı ve ekonomik politikalardaki rakamlarla aslında hızla iyiye gidişin olduğu görülmektedir. Türkiye 2003-2008 yılları arasında beş yıllık dönemde OECD ülkeleri içinde Ar-ge personelini en hızlı artıran 5. Ülke ve araştırmacı sayısını en hızlı artıran 4. ülke olmuştur. (a.g.k-s.125)
İhraç ettiğimiz malların daha çok düşük ve orta dereceli teknolojiye dayalı olması gelirlerin de az olması sonucunu doğurmaktadır. Ülkemizdeki genç nüfusu bir fırsat bilerek, geleceğe uzun vadeli bakışla eğitim ve istihdam ilişkisi yanında inovatif düşünebilen gençler yetiştirmeliyiz. Geleceğin en önemli konuları olacağı çokça konuşulan temiz ve güvenli gıda üretimi ve su kaynakları, yenilenebilir enerji sistemleri, sosyal yaşam ve destek sistemlerinde farklılaşarak küresel pazarda müşteri taleplerini karşılamaya hazır olmalıyız.
Deprem kuşağındaki ülkemizin güvenli konutlara kavuşması için başlatılan en ciddi proje; kentsel dönüşümün, çok sayıda sektörün ve ticaretin yanında aynı zamanda her kademede mesleki eğitime yeni bir ivme kazandırması beklenmektedir.
Düne kadar düşük kaliteli ürünleri kopya ve taklitçilikle üreten Uzakdoğu ve Asya ülkeleri bugün dünyada rekabet edebilir markalar üretmiş ve her geçen gün pazar paylarını arttırmaktadır.
Teknopark kavramıyla son on yılda tanışan ülkemizin çıkan yasayla; teknoloji geliştirme bölgeleri kurulması, ihracata yönelik teknolojik bilgi üretimi, üretim modellerinde yenilik, ürün kalite, standart ve verimliliğini artırma, maliyetleri azaltma, bilgi ticarileştirme, girişimciliği destekleme, KOBİ’ lerin yeni ve yüksek teknolojiyle tanıştırılması, yatırım fırsatları sağlama gibi çalışmalar amaçlanmaktadır. Yine üniversiteler yapılan icatlara patent alma konusunda akademisyenlere destek olmasına, araştırmaya dayalı şirket kurmasına, patent ve lisanslar alabilmesine öncülük yapabilmektedir.
İnovasyon alanındaki çalışmaların sonuçları ancak yirmi yıla varan uzun süreleri bulmaktadır. Ancak bu durum bir yılgınlığa sebep olmamalı sanayi, üniversite, milli eğitim, özel ve kamu sektörü el ele vermeli ve seferberlik tarzı çalışma sergilenmelidir.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından düzenlenen Türkiye İnovasyon Haftası etkinliklerinde; yüzlerce proje, ARGE merkezleri, üniversiteler, milli eğitim alanında yenilikçilik projelerine yer verilmektedir. Proje sahipleri, üniversite öğrencileri, teknokent çalışanları, bilim ve teknoloji merkezi faaliyetleri, yurt içi ve dışından çok değişik alanlarda katılımcılar, KOSGEB, İstanbul Kalkınma Ajansı, TÜBİTAK gibi kurum ve kuruluşların stantlarını gezerek ve yerli-yabancı konuşmacının sunumları, eş zamanlı eğitim ve workshoplar, kariyer saati faaliyetleriyle bugüne kadar onbinlerce insana farkındalık kazandırılmıştır.
TİM Başkanını, koordinasyon toplantısında bu yıl için yapacaklarını dinleyince ülkem adına ümitlerim bir kez daha arttı. Özel sektörün elini taşın altına soktuğunu ve uzun dönemli bir bakışla ortaokuldan başlayarak yetenekli öğrencileri belirleyerek gelişimlerine yatırım yapmayı planladıklarını şimdiden müjdelemek isterim.
(1) Küresel Rekabet İçin Ar-ge ve İnovasyon – Stratejik Dönüşüm Önerisi, Araştırma Raporları, Müsiad, Mart-2012, İstanbul, s.55
