Başarının anlamı kişiden kişiye, bireyin yaşına, bulunduğu çevreye, kişilik özelliklerine ve daha birçok nedene bağlı olarak farklılaşmaktadır. Bu yazıda başarı ve başarıya ulaşmak konusu ele alınacaktır.
Geçmişe baktığımız zaman birçok bilim insanının, mucidin, adını tarihe yazmış kişilerin başarıya ulaşırken birçok engelle karşılaştıklarını, eğitim almak için çeşitli imkansızlıklar yaşadıkları ve günümüz şartlarına kıyasla daha olumsuz şartlar altında çalıştıklarını görürüz. Peki, bu kişiler sadece bir istisna mıdır yoksa gerçekten her şart altında başarıya ulaşmak mümkün müdür?
Aslında evet bu mümkün! Her şart altında başarıya ulaşmak için bireyde bulunması gereken temel özellikler; İnanç, İstek, Çaba ve Zamanı Etkili Kullanma olarak sıralanabilir. Bu özellikler birleştiği zaman ortaya güzel sonuçlar çıkacaktır. Birey kendine olan inancını yüksek tutmalıdır. Zaman zaman hata yapmaya da olanak tanımalı ve hataların öğretici gücünü fark etmelidir. İstenilen amaca ulaşmak için bireyin istekli olması başarının önemli bir anahtarıdır.
Geçmişte de bilim insanlarını başarıya ulaşan basamaklarını incelediğimizde defalarca kez yılmadan, vazgeçmeden denemeler yaptıklarını görürüz. Kişi içerisindeki isteği ve motivasyonu kuvvetli tuttuğunda, istekli bir şekilde çabaladığında emeklerinin karşılığını alması kaçınılmaz olacaktır. Kişi başarıya ulaşmak için kendine inanarak, istekle çalışırken aynı zamanda zaman yönetimini de yapması gerekmektedir. Günümüzde öğrencilerin hem okullarına devam edip, hem ders çalışıp hem dinlenmeye vakit ayırmaları ve hepsini dengede tutmaları kolay değildir. Kişinin zihninde önce sorumluluklar yani başarı için yapılacaklar sonra dinlenme şeklinde bir plan oturtmalıdır.
Peki, Başarı için ne yapmalıyız? İlk yapılması gereken hedef belirlemektir. Kişi hedefi neden seçtiğini, ulaştığında neler elde edeceğini ve ne elde etmek istediğini, yeteneklerini geliştirmek için ne yapması gerektiğini, kimlerden yardım alması gerektiğini belirlemelidir. Bunları belirlerken somut olduğuna emin olmalıdır. Unutulmamalıdır ki hedef özel, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi ve belirli bir zaman aralığında olacak şekilde belirlenmiş olmalıdır.
İkinci olarak yapılması gereken hedefe uygun plan yapmaktır. Plan yapmadan önce kişi kendine bugün, bu hafta, 1 yıl veya 5 yıl sonra nerede olmak istediğini sormalıdır. Ne yapmak istediğine ve kendini en çok neyin mutlu edeceğini bilmelidir. Bugünü, bu haftayı, bu ayı veya bu yılı istekleri ve hedefleri doğrultusunda planlamalıdır. Motivasyon kaybedilmeden planda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. İyi bir plan oluşturabilmek için gereken bazı şeylerden bahsetmek gerekirse,
• Uzak ve yakın hedeflerin belirlenmiş olması,
• Çalışma süresi ve hedefe ulaşmanın beklendiği tarihin belirlenmiş olması,
• Planda hedefe ulaşmak için gerekli materyallerin belirlenmiş olması,
• Günlük, haftalık tekrarlar, anlaşılamayan konular üzerinde durma ve aksi durumlar için ekstra zaman planlamasının yer alması,
• Destek alınabilecek kişilerin belirlenmiş olması gerekmektedir.
Son olarak ise etkili öğrenme yollarını bilme ve uygulama, kişinin öğrenme stilini bilmesi, düzenli uyku, beslenme ve spor, uygun fiziksel ortam gibi özellikler kişinin yaptığı planı uygulaması yönündeki önemli etkilerdir. Gereken adımlar uygulandığında ve inanç-istek-çaba bireyde mevcutsa ulaşılmak istenilen yere gereken sürede varmak mümkün olacaktır.
Psikolojik Danışman Ceren UĞURLU
KAYNAKÇA
Yeşilyaprak, B. (2017). “Career counselling services in Turkey: Building on the past, constructing the future” (bölüm yazarı).İçinde: Career Guidance and Livelihood Planning Across the Mediterranean: Challenging transitions in South Europe and the MENA Region. Ed.Ronald G.Sultana. Rotterdam: Sence Publishers, EMCER.
Yeşilyaprak, B., Güngör, A. ve Kurç, G. (1995). Eğitsel ve Mesleki Rehberlik. Ankara: Varan Matbaası.
