Öğrenciler velilerin ciğerparesi, öğretmenlerin de öğrencileri… Öğrencinin duygusal, sosyal gelişimi ve akademik başarısı için bu iki grubun iyi ilişkiler geliştirebilmesi ve işbirliği içinde olması gerektiği yadsıyamayacağımız bir gerçek… Belli bir konuda taraf olmadan konuşabilme, uzlaşabilme, anlaşabilme ancak doğru iletişim kurulursa gerçekleşebilir. Öğretmenlerimizin bazıları büyük sorunlar çıksa bile, aile ile kurduğu doğru iletişim ile hem sorunları daha iyi tanımlayabiliyor, hem de beraberce çözüm arama noktasına gelebiliyor. Eğer öğretmenlerimiz veli ile veli toplantısı dışında hiçbir iletişim kurmaz, ancak öğrenci sınıfın geneline yansıyan bir sorun yarattığında aile bir araya gelirse, bu sorunları aşmak çok daha güç hale gelebilir..
SORUN OLSUN VEYA OLMASIN, VELİ İLE BAĞ KURMA ÇABASI NEDEN DEĞERLİDİR?
Öğrenciler ve öğretmen günün önemli bir bölümünü bir arada geçirirler. İki taraf da sınıfta oluşan iletişim veya kötü iletişimden etkilenir. Öğrenciyi tanıma çabası yalnızca derste gözlemlemek ile mümkün olmayabilir. Öğrencinin arka planını bilmek mesela onun ilgi alanlarını bilmek öğrenciyi derse çekmek için iyi bir başlangıç noktası olabilir veya öğrenme güçlüğünün nereden kaynaklandığını tespit etmek için veli ile yapılan bir görüşme öğretmene öğrenci hakkında farklı bir pencere açabilir ve öğretmene çözüm için işaretler sunabilir. Örneğin öğrenme güçlüğünün sürekli uykusuz kalmak, dinleme becerilerinin gelişmemiş olması, bağırsaklarda oluşmuş enfeksiyon, diğerlerinden farklı bir şekilde öğrenme gibi çok çeşitli nedenleri olabilir.
İlişki kurun veya kurmayın, elbette bir gün veli toplantısında da olsa velilerle karşı karşıya gelmeniz gerekecek. Ve bazılarına hiç hoşlarına gitmeyen şeyleri söylemek zorunda kalacaksınız. O halde sözünüzün dinlenmesi ve ihtiyacınız olan bilgileri en doğru şekilde veliden alabilmek için;
VELİLER İLE SENE BAŞINDA BİR TANIŞMA TOPLANTISI DÜZENLEYİN
Eğer ilkokul öğretmeni değilseniz de öğrenci yine öğrenciniz dolayısıyla en azından okuldaki diğer öğretmenlerle beraber bir tanışma günü düzenleyebilirsiniz.
Bu toplantı velilere o sene öğrencinin yaşayıp öğrenecekleri ve onlardan beklentiler hakkında bilgi verir.
Okul ve sınıf kuralları hakkında velilere hem broşür hem bir e posta paylaşımı yapmanız ve kuralların üzerinden sene başında geçmeniz sonraki disiplin sorunları hakkında fikir verir. Disiplin kurallarına uymayanlar ile ilgili olan yaptırımların bu yazılarda yer alması çok önemlidir.
Velilere telefon ve mail adresinizi vermeye çekinmeyin, emin olun kazançları kayıplarına göre çok daha fazla olacaktır.
OKULDA VELİLERİ BİR ARAYA GETİREN ETKİNLİKLER DÜZENLEYİN
Bunlar çok uzun boylu olmak zorunda değil. Mesela bir Cuma günü ders saatinizde velileri çocukları merkeze alan bir etkinlikte sınıfınızda buluşturabilirsiniz. Bu öğrencilerin okulda daha önce yaptıkları birkaç güzel şeyi paylaşmak da olabilir. Bizim etkinliklerimiz hep yemek etrafında döner ve annelerimiz ikramı sever ve de iltifat edilmeyi… O halde bu etkinliklerinizde velilere sınıf mevcuduna göre birkaç kişilik bir yiyecek getirmelerini söyleyip, hem üzerinizden yük atmış olursunuz hem de velilerin öğrenci dışında birbirleriyle sohbet edecekleri bir konu vermiş olursunuz. Etkinliğinizi bir ders saati ile sınırlayıp velileri çocuklarının yaptıkları güzel şeyleri görmekten mutlu ve sizin hakkınızda güzel düşüncelerle oradan ayrılmasını sağlayabilirsiniz.
OKUL YÖNETİMLERİ DE VELİYİ OKULA SOKMAKTAN İMTİNA ETMEMELİLER
Çünkü veli okula ne kadar kendini yakın hissederse okula yardımcı olmak için o kadar istekli olur. Velileri okula çekmek ancak öğrenci sayesinde olur. Öğrenciyi merkeze alan etkinlikler sizi sonuca daha etkili olarak götürür. Bunun için öğrencilerin sorumluluk alacağı etkinlikler düzenlemek, hem onların kazanmaları gereken problem çözme, bir arada çalışma, iletişimci olma,sorumluluk alma vb. becerilerini geliştirir hem de velilerin okula gelmesi için bir bahane oluşturur. Örneğin şehitlerimizin ailelerine katkıda bulunmak için öğrencilerin kendi yaptıkları objeleri satmaları gibi bir etkinlikte , veliler de işe dahil olup yiyecek satabilir. Böyle güzel amaçla bir araya gelip iyi bir şeyler yapmanın verdiği huzur ve bir de yine öğrencilerin tertip edeceği basit etkinlikler, küçük yarışmalar ile renklenen bir günün sonunda herkes okuldan ayrılırken böyle bir okulun parçası olmaktan ancak mutlu olur. Okula gelen veli okul için bir şey yapmaya daha istekli olur. Örneğin meslek tanıtım günlerinde velilerinizden mesleklerini tanıtmalarını isteyebilir ve onlardan karşılık alabilirsiniz.
VELİLERİNİZ İLE BİREBİR İLİŞKİ KURMAYA AÇIK OLUN
Veliler bazen çok talepkar veya öğrenci ile ilgili okul kaynaklı mutsuz olduklarında çok iletişimi zor hale gelebiliyorlar. Bu tip, öğretmeni aşağı çeken tutumlara karşı en etkili olabilecek yol öğretmenin velide daha önce uyandırmış olduğu olumlu izlenim olabilir. Her ilişkinin bir tarihi vardır ve bu ilişki tarihinde atılmış olumlu adımlar hiç unutulmaz dolayısıyla velinin size karşı tahammülsüz ve anlayışsız olmasına engel olur. Bunun için velilerle senenin başında bir araya gelmeye özen gösterin.
Bazen bütün bunları yapsanız da size karşı saldırgan tutumlar sergileyecek veliler olabilir. Ama nasıl sınıfta problem çocuk diye adlandırabileceğiniz öğrenciler çok sayılı ise problem veli de çok sayılıdır. Bunların diğer velilere karşı tutumunuzu etkilemesine izin vermeyin.
Bu tür velilere karşı ne yapabilirsiniz? Söz uçar, yazı kalır. Veliler ile görüşmelerinizin sonrasında kısa bir veli görüşme raporu yazın. Bu raporun görüşme notu şeklinde kısa ve öz olmasında fayda vardır. Böylesi sizin fazla vaktinizi almamış olur. Bunu sene başından itibaren hem veli hem okul yönetİmi ile paylaşırsanız veli görüşmelerin raporlanacağını bileceği için görüşmede sarf edeceği sözler konusunda daha dikkatli olur. Tabii her zaman öğretmen, öğrenci faydasına veli ile beraber çaba sarf ettiğini göz önüne almalı ve veliye bunu hissettirmelidir.
VELİ İLE YAPTIĞINIZ BİREBİR GÖRÜŞMEDE,
Olumlu ve güleryüzlü bir tavır takının. Felaket tellalcisi olmayın.
Size görüşmeye gelen veli çocuğu ile ilgili güzel sözler duymak ister. Her öğrenci ile ilgili olarak söyleyeceğiniz mutlaka iyi bir şeyler vardır. Yok olduğunu düşünüyorsanız şöyle düşünün. Az konuşan bir çocuğa veli benim çocuğum ağır top” der, öğretmen “sessiz” der, çok konuşan çocuğa , veli “sosyal, insan canlısı” der, öğretmen “yaramaz dersin ahengini bozuyor” der. Her ikisi de gerçektir. Çocuk aynı çocuk ama birinin bağlamı hayat biri ise okuldur. Demek istediğim her çocuğun güzel özellikleri vardır ve bunlar ders başarısı ile ilgili olmayabilir. Veli ile çocuğu hakkında görüşüyorsanız ilk olarak olumlu özelliklerinden başlayın. Bu veliyi diyaloğa açık hale getirir. Sorun olduğu düşündüğünüz konuya girdiğinizde ise sorunu söyleyip topu veliye atmak yerine ona ne yapabileceği hakkında bir fikir veya bilgi verin. Önemli olan sorunu beraberce aşma konusunda çaba harcadığınızı görmesidir. Bunun yanında yine sınıfta beraber yaptığınız çocukları mutlu eden birkaç etkinlikten bahsedip konuşmayı sonlandırmanız velinin oradan olumlu duygularla, çocuğu için yapması gerekenler konusunda motive bir şekilde ayrılmasını sağlar.
Öğrenciniz hakkında soru sorun.
Öğrencinin evdeki hayatında neleri yapmaktan mutlu olduğunu, nelerde yetenekli olduğunu , çocuğun hangi özelliklerinden ailenin memnun olduğunu, kimi hayatında örnek aldığını, gece uykularının nasıl olduğunu, dert ettiğini düşündükleri bir konu olup olmadığı, süregelen sizin bilmeniz gereken bir sorunu olup olmadığı gibi birçok soruyu sorabilirsiniz. Öğrencisini tanımak isteyen bir öğretmen her çocuk için farklı sorular üretebilir.
İyi bir dinleyici olun.
Veli çocuğunu en iyi tanıyandır. Veli öğrenci ile ilgili yaşadığının sorunlarda size ipucu verebilir.
VELİLER İLE ÖĞRENCİNİN ÖĞRENME YOLCULUĞUNU PAYLAŞIN.
Veliler ile çocukların öğrenme yolculuğunu ve sınıftaki üretimlerini sizin oluşturduğunuz bir Whatsapp grubundan düzenli olarak (1-2 haftada bir) paylaşabilirsiniz . Bunun için fotoğraflar ve konu başlığının ne olduğunu paylaşmanız yeterli olur. Ayrıca senede bir veya iki defa düzenlenecek proje günleri veya paylaşım günleri de veliler ile okulu buluşturur. Öğrencilerin yaptıklarını velilere anlattığı günler, çocuklar için de hem motivasyon unsuru olacak, hem de velilerin çocukları ile gurur duyması, sizlere olan saygısını da artıracaktır.
ÖĞRENCİNİN AKADEMİK, DUYGUSAL, SOSYAL GELİŞİMİ KONUSUNDA NOTLAR ALIN VE BUNLARI VELİ İLE KISA YAZILARLA PAYLAŞIN.
Bu tutum velinin olumlu hissetmesi ve öğrenciyle de bunu paylaşmasını sağlar, herkes için olumlu motivasyon olur.
VELİNİN ÇOCUĞUYLA İLİŞKİSİNİ BEKLENTİ ÜZERİNE KURMAMASI, ÇOCUKLARIN HAYATININ YALNIZCA NOTLARDAN İBARET OLMAMASI GEREKTİĞİNİ VELİLERE ANLATMAYA ÇALIŞIN.
ÖĞRENCİLERİNİZE VELİLERİ İLE YAPACAKLARI HAFTA SONU ETKİNLİĞİ ÖDEVİ VERİN
Örneğin beraber gidilen sinema, tiyatro, konser, spor etkinliği, maç, piknik (AVM’ye gitme dışında her şey, zaten ona mutlaka gidilecek) vesaire…Öğrencilerinizin ilgi alanlarını keşfedebilmeleri için bu çok kıymetlidir. Ve bu ödev olduğunda veliler bunu yaparlar. Bu türden ödevler velinin çocukla paylaşımını artırdığı gibi bütün aileye olumlu yansır. Bu etkinlikler ile ilgili öğrencilerinizden mutlaka bir yazı ödevi veya beraber bir sohbet şeklinde geri dönüt alabileceğiniz araçları kullanmanız yerinde olur.
ZAMAN ZAMAN İHTİYAÇ HİSSETTİĞİNİZDE VELİLERİNİZE KISA EĞİTİMLER VERİN.
Öğrencilerinizin gelişiminde size yardımcı olabilmeleri için zaman zaman velilere eğitimi verme gereksinimi duyabilirsiniz. Bazen velilerinizi bazı konularda uyarmak ve bilgilendirmek isteyebilirsiniz, bu, okumayı öğrenmeden, teknoloji bağımlılığına kadar çeşitli konular olabilir. Ayrıca okulda öğrencinize vermek istediğiniz bazı alışkanlıklar, farkındalıklar için aileler ile işbirliği içerisinde olabilmeniz çok önemlidir.
Öğrencilerinizde doğru davranış ve tutumları oluşturulabilmesi için sizlerin inanılmaz bir kaldıraç etkiniz var.. Okullar çok güzel sosyal sorumluluk projesi merkezleri olabilir. Veliler, öğretmenlerden gelen taleplere çoğu zaman ciddiyetle yaklaşırlar. Örneğin öğrencilerinizin hem düzenli okuması hem de başka öğrencilere bu konuda yardımcı olmasını istiyorsanız okulunuzda bir kitap kampanyası yapmanız veliyi otomatik olarak işin içine katacaktır. Veya örneğin öğrencilerinizin küçülmüş kıyafetlerini senede iki kere yapacağınız bir kampanya ile düşük gelirli bölgelerde bulunan ihtiyaç sahibi okullara gönderebilirsiniz. Hatta öğrencilerinizi bütün bu kampanyanın hayata geçirilmesi için sorumlu yapabilirsiniz.
Unutmayın ki bunların hepsini bir arada yapamayabilirsiniz. Ama bir ya da birkaçını yapmak bile hem öğrencinin hem velinin size olan bakışını ve yaklaşımını değiştirir.
Bütün bu çabalar hem öğrenciyi hem veliyi, öğretmene ve okula bağlar. Aidiyet hissinin var olduğu bir okul herkesin içinde mutlu olacağı ve olumlu çabaların güzelleştirdiği bir okul olur.
Sevgiyle kalın,